TAND huyện Chợ Lách (Bến Tre) vừa xử sơ thẩm vụ đòi vàng cưới của ông bà Hùng với cô “con dâu hụt” là chị Lan. Trước đó, ông bà Hùng đã khởi kiện đòi chị Lan phải trả 4,5 chỉ vàng 24K mà ông bà cho chị này trong lễ hỏi...
Trả vàng, hủy đám cưới
Theo ông Hùng, vào tháng 5/2012, ông bà và cha mẹ chị Lan tổ chức làm lễ hỏi cho con trai của ông bà với chị. Trong lễ hỏi, ông bà có cho con dâu tương lai các lễ vật gồm 5,5 chỉ vàng 24K, 4,5 chỉ vàng 18K, một con heo quay giá 3,3 triệu đồng, 10 mâm đồ lễ và 3 triệu đồng tiền mua sắm đồ cưới. Hai bên thống nhất sẽ làm lễ cưới vào tháng 11/2012.
Bất ngờ đến tháng 8/2012, chị Lan cùng mẹ đến nói với ông bà Hùng rằng tính tình giữa chị với con trai của ông bà không hợp nên hủy đám cưới, đồng thời trả cho ông bà 1 chỉ vàng 24K và 4,5 chỉ vàng 18K.
 |
Theo ông bà, nếu chị Lan không muốn làm con dâu của ông bà thì phải cùng cha mẹ trả lại cho ông bà đầy đủ lễ vật cưới chứ không thể chỉ trả có bấy nhiêu đó rồi thôi. Sự việc đã đem ra xã hòa giải nhưng chị Lan cùng cha mẹ vẫn không trả nên ông bà khởi kiện yêu cầu TAND huyện Chợ Lách giải quyết.
Sau khi tòa thụ lý, vì chị Lan cam kết đến ngày 30/12/2013 sẽ trả cho ông bà 2 chỉ vàng 24K nên ông bà Hùng đã hứa cho chị 2,5 chỉ vàng 24K còn lại và rút đơn kiện. Nhưng đến ngày hẹn, chị Lan vẫn không trả vàng nên ông bà khởi kiện tiếp. Lần này, ông bà yêu cầu tòa buộc chị Lan liên đới cùng cha mẹ chị trả đủ 4,5 chỉ vàng 24K cho ông bà.
Chỉ trả một ít vì buôn gà chung thua lỗ?
Tại phiên tòa, chị Lan khai trước đây chị cùng con trai của ông bà Hùng có đi buôn gà chung. Do lỗ vốn nên chị phải bán 2,5 chỉ vàng, sau đó đem cầm tiếp 2 chỉ vàng mà ông bà Hùng cho lấy 5 triệu đồng để tiếp tục làm ăn.
Vào lúc xin hủy đám cưới, chị có trình bày với ông bà Hùng rằng chị cùng con trai ông bà đã xài hết số vàng, hiện chỉ còn cái biên nhận cầm vàng. Ông bà Hùng thông cảm đồng ý bỏ qua, chỉ lấy lại biên nhận cầm vàng để ông bà tự giải quyết. Vì thế chị Lan chỉ đồng ý trả cho ông bà Hùng 2 chỉ vàng và 2,5 triệu đồng (một nửa số tiền chị cầm 2 chỉ vàng).
Cha mẹ của cô gái thì nói số vàng trong lễ hỏi là bên nhà trai cho chị Lan chứ không phải cho nhà gái nên ông bà không có trách nhiệm liên đới trả lại.
Còn con trai ông bà Hùng thì bảo sau đám hỏi, anh và chị Lan có sống chung nhưng anh không biết việc chị Lan bán vàng cưới vì chị không nói gì với anh. Số vàng đó là của cha mẹ anh, chị Lan đơn phương hủy đám cưới thì phải trả lại cho cha mẹ anh.
“Vi phạm hợp đồng tặng cho”
TAND huyện Chợ Lách nhận định việc ông bà Hùng làm lễ hỏi cho con trai và cho con dâu tương lai 5,5 chỉ vàng 24K và 4,5 chỉ vàng 18K là theo phong tục để hai bên làm lễ cưới sau này. Sau khi cho vàng, giữa ông bà và chị Lan đã phát sinh quan hệ “hợp đồng tặng cho có điều kiện” theo Điều 470 Bộ luật dân sự. Cụ thể, ông bà Hùng cho chị Lan số vàng trên với điều kiện là con trai ông bà và chị Lan phải tiến tới hôn nhân sau này.
Tại các phiên hòa giải và tại tòa, chị Lan đều thừa nhận có quản lý số vàng trên, chị đã bán và cầm số vàng mà không cho con trai của ông bà này biết. Nhưng sau đó chị không muốn tiến tới hôn nhân nên trả lại 1 chỉ vàng 24K và 4,5 chỉ vàng 18K. Việc trả lại vàng cưới khi hủy đám cưới phù hợp với phong tục tập quán địa phương, phù hợp với việc chị Lan đơn phương chấm dứt “hợp đồng tặng cho có điều kiện”. Do đó chị Lam phải có nghĩa vụ trả tiếp 4,5 chỉ vàng 24K còn lại.
Chị Lan khai đã bán 2,5 chỉ vàng 24K để cùng con trai ông bà Hùng buôn gà thua lỗ hết nhưng con trai ông bà Hùng không thừa nhận, chị Lan lại không có chứng cứ chứng minh. Do hai người chưa xác lập quan hệ hôn nhân nên trường hợp chị Lan muốn tranh chấp với con trai ông bà Hùng trong việc hùn vốn buôn gà thì khởi kiện bằng một vụ án khác.
Về phần 2 chỉ vàng mà chị Lan khai cầm cố với giá 5 triệu đồng và giao biên nhận cho ông bà Hùng thì ông bà này không thừa nhận. Theo biên bản làm việc của tòa với chủ tiệm vàng nơi chị Lan nói đã cầm 2 chỉ vàng thì ông chủ vàng không nhớ có việc chị Lan có đến cầm vàng hay không. Tiệm vàng cũng không còn lưu giữ các biên nhận cầm vàng, chuộc vàng hay thông tin về khách hàng.
Tại phiên xử, ông bà Hùng chỉ yêu cầu chị Lan trả 2,5 chỉ vàng 24K và 5 triệu đồng (tiền chị Lan cầm 2 chỉ vàng 24K). Do yêu cầu này thấp hơn yêu cầu khởi kiện ban đầu nên tòa chấp nhận. Tòa cũng chấp nhận việc ông bà Hùng tự nguyện rút yêu cầu buộc cha mẹ chị Lan phải liên đới cùng với chị trả vàng. Theo tòa, số vàng trên nằm trong số lễ vật mà ông bà Hùng cho chị Lan chứ không phải cho nhà gái nên nếu ông bà Hùng không rút yêu cầu thì tòa cũng bác.
Tặng cho tài sản có điều kiện
1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ dân sự trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
2. Trong trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
3. Trong trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Theo Điều 470 Bộ luật dân sự 2005
* Tên các nhân vật trong bài đã thay đổi.
