Điện ảnh 2018 có bước tiến lớn trong đa dạng văn hoá và sắc tộc. Có thể nói, điện ảnh thế giới đang ngày càng "nhiều màu sắc". Những bộ phim như Black Panther, Crazy Rich Asians hay Searching cho phép khán giả trải nghiệm trường văn hoá mới lạ từ Á tới Phi.
"Tẩy trắng" nhân vật châu Á
Năm 2016, Ghost in the Shell nằm trong tâm bão tranh cãi. Cụ thể, Scarlett Johansson được lựa chọn đảm nhận vai chính. Tuy nhiên, nguyên tác cùng tên của tác giả Masamune Shirow vốn là manga Nhật Bản, là tác phẩm đậm chất Á Đông.
Tờ Asia Times viết: "Scarlett Johansson vào vai một nhân vật nữ chính tóc đen thuần châu Á, điều này đã khiến cho cộng đồng mạng nổi cơn lôi đình". ScreenCrush từng tiết lộ các nhà làm phim đã thử sử dụng công nghệ CGI và các hiệu ứng hình ảnh khác để châu Á hoá vẻ bề ngoài của Scarlett Johansson.
 |
| Scarlett Johansson vào vai thiếu tá Mira Killian. |
Trên thực tế, sự xuất hiện của Scarlett Johansson là không đủ để lấp đi lỗ hổng văn hoá Á Đông - phần hồn của nhân vật. Ghost in the Shell thu về tổng cộng 170 triệu USD toàn cầu trong khi kinh phí sản xuất đã lên tới 110 triệu USD. Tại Nhật Bản, phim chỉ thu về doanh số khiêm tốn 9 triệu USD.
Việc để diễn viên da trắng đảm nhận những vai châu Á từng được gọi là hiện tượng "tẩy trắng" trong điện ảnh. "Tẩy trắng" là xu hướng lớn tại Hollywood, bắt đầu từ thời kỳ phim câm, dù ai cũng biết điều đó thật nực cười. Xu hướng "tẩy trắng" phổ biến nhất là trên sân khấu nhà hát.
Những người ủng hộ xu hướng "tẩy trắng" dựa trên quan điểm: "Chúng tôi sẽ làm phim có nhân vật chính là người châu Á nếu như những phim đó đem về lợi nhuận". Họ tiếp tục khẳng định nhiều dự án nhưng sẽ không được sản xuất nếu không có diễn viên da trắng ký hợp đồng ngay từ đầu.
 |
| Ghost in the Shell không thu về kết quả như mong muốn. |
Tuy nhiên, năm 2018 đã chứng minh những luận điểm trên hoàn toàn là bao biện. Crazy Rich Asians và Searching là hai ví dụ điển hình.
Phim hài, lãng mạn doanh thu cao nhất thập kỷ tại Mỹ
Ra mắt tháng 8, Crazy Rich Asians (Con nhà siêu giàu châu Á) trở thành hiện tượng phòng vé và làm nên từ khoá "Asian August". Tới nay, tác phẩm của Kevin Kwan thu về 238 triệu USD toàn cầu, trong đó, thị trường Mỹ chiếm 174 triệu USD. Với thành tích này, Crazy Rich Asians vượt qua The Proposal, trở thành phim hài, lãng mạn ăn khách nhất thập kỷ 2008-2018 tại Mỹ.
 |
| Dàn diễn viên châu Á của Crazy Rich Asians. |
Crazy Rich Asians mở ra hướng đi mới, vị thế mới cho diễn viên Á tại Hollywood. Trong suốt 25 năm, Con nhà siêu giàu châu Á là bộ phim đầu tiên tại Hollywood sở hữu dàn diễn viên chính hoàn toàn là người gốc Á. Dự án được đạo diễn bởi Jon M. Chu.
Phim kể về Rachel Chu (Ngô Điềm Mẫn) được bạn trai Nick Young (Henry Golding) đưa về Singapore để ra mắt bố mẹ. Sau đó, cô phát hiện Nick là con của nhà giàu nhất nhì châu Á. Rachel gặp không ít khó khăn trong việc hoà nhập với lối sống thượng lưu cùng cách ứng xử với bà mẹ chồng khó tính (Dương Tử Quỳnh).
Kevin Kwan, tác giả bộ truyện, chia sẻ: "Khi tác phẩm ra mắt vào tháng 5/2013, nhiều nhà sản xuất lớn tại Hollywood đã hỏi tôi về bản quyền. Một trong số đó nói rằng họ rất quan tâm tới bộ truyện nếu nhân vật Rachel Chu đổi thành một cô gái da trắng. Tôi đã hoàn toàn mặc kệ nhà sản xuất đó".
 |
| Ngô Điềm Mẫn hoá thân Rachel Chu. |
Đối với thể loại hài, lãng mạn hay còn gọi là rom-com (romantic-comedy), các bộ phim thường xoay quanh các nhân vật da trắng. Trong 100 bộ phim rom-com có doanh thu cao nhất, không có phim nào phụ nữ châu Á vào vai chính. Nhưng, Crazy Rich Asians đã làm được điều đó với nhân vật Rachel Chu (Ngô Điềm Mẫn).
Được biết, Ngô Điềm Mẫn và Phạm Băng Băng là hai nữ diễn viên châu Á nằm trong danh sách 100 người ảnh hưởng nhất thế giới của tạp chí Time.
Diễn viên gốc Á đầu tiên đóng vai chính phim kinh dị của Hollywood
Searching là cái tên gây bão ngoài phòng vé những tháng cuối năm 2018. Kinh phí 1 triệu USD, Searching thu về 75 triệu USD toàn cầu. John Cho trở thành diễn viên gốc Á đầu tiên thủ vai chính trong một dự án kinh dị của Hollywood. Tại lễ trao giải Tinh thần độc lập, anh được đề cử Nam diễn viên xuất sắc.
Searching được đạo diễn bởi Aneesh Chaganty, một cựu nhân viên Google. Theo đó, phim kể về người cha cố gắng tìm kiếm con gái mất tích qua những dấu vết trên mạng xã hội và hệ thống liên lạc trên máy tính như Facetime, camera, lịch sử tìm kiếm.
 |
| John Cho gây ấn tượng khi tham gia Searching. |
Searching ra mắt lần đầu tại Liên hoan phim Sundance tháng 1/2018 và giành hai giải thưởng. Nói về việc trở thành người Mỹ gốc Á đầu tiên đóng vai chính phim kinh dị của Hollywood, John Cho chia sẻ: "Ban đầu, tôi không muốn làm một dự án phim chỉ để đăng YouTube. Sau đó, Aneesh đã mang theo máy tính của anh ấy và chứng minh cho tôi thấy đây là một bộ phim điện ảnh kinh dị".
Dự án lớn nhất mà John Cho từng tham gia là Star Trek Beyond (2016). Trong phim, anh vào vai Sulu, nhân vật người châu Á duy nhất trong phi hành đoàn USS Enterprise. Sulu là một tay lái cừ khôi với tinh thần thép, từng không ít lần vào sinh ra tử.
Theo một nghiên cứu của Đại học Nam California, cho thấy 37 trong số 100 phim có doanh thu cao nhất năm 2017 không có nhân vật châu Á. Tuy nhiên, khi diễn viên Á xuất hiện, họ thường đóng cảnh võ thuật, bạn của nhân vật chính hoặc đại diện cho một nhóm người dị hợm.
Trong khi, Crazy Rich Asians mở ra thế giới của những người siêu giàu trong cộng đồng người Hoa ở Singapore, Searching lại là câu chuyện có thể xảy ra với bất kỳ nhóm người nào, bất kể màu da nào.
Với sự thành công của Crazy Rich Asians và Searching, nhiều người đang tin vào các diễn viên gốc Á sẽ có vị thế mới ở Hollywood năm 2019, trong những dự án ăn khách mới.
