Phát hiện sớm HIV là yếu tố then chốt bởi nó có thể giúp kéo dài tuổi thọ, giảm tỷ lệ lây truyền sang người lành. Tuy nhiên, triệu chứng nhiễm HIV thường bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác, thậm chí một số trường hợp không có biểu hiện lâm sàng.
Tại Mỹ, hơn nửa triệu người sống chung với căn bệnh này. Trong 7 người thì có một trường hợp không biết mình mắc bệnh. Ở nữ giới, một số triệu chứng nhiễm HIV có sự khác biệt, chủ yếu liên quan cơ quan sinh dục và xuất hiện vào giai đoạn sau của bệnh.
Triệu chứng tương tự cúm ở giai đoạn đầu
Theo tạp chí Health, từ 4 đến 6 tuần sau khi HIV xâm nhập, cơ thể trải qua quá trình chuyển đổi huyết thanh, virus nhân lên nhanh chóng. Khi đó, người nhiễm HIV có thể gặp phải các triệu chứng tương tự cúm. Giai đoạn này còn gọi là nhiễm HIV cấp tính.
Tình trạng này xảy ra khi hệ thống miễn dịch nhận biết có kẻ lạ mặt xâm nhập. Người bệnh sẽ gặp phải tình trạng mệt mỏi, đau đầu, sốt, ho khan, hắt xì, sổ mũi hoặc nghẹt mũi. Chúng có thể kéo dài từ một tuần đến một tháng.
Do khá giống cúm, cảm lạnh thông thường nên nhiều người không nhận ra mình bị nhiễm HIV trong giai đoạn này. Các chuyên gia cảnh báo nếu từng tiếp xúc người nhiễm HIV, quan hệ tình dục không an toàn, bạn cần xin tư vấn từ bác sĩ để kịp thời phát hiện bệnh.
 |
| Ở giai đoạn đầu, người nhiễm HIV có triệu chứng tương tự cúm. Ảnh: Getty Images. |
Sưng hạch bạch huyết
Sau khi bị nhiễm HIV cấp tính, virus nhân lên trong cơ thể nhưng với tốc độ chậm hơn. Các hạch bạch huyết nằm ở cổ, nách, bẹn - nơi sản sinh tế bào chống nhiễm trùng - bị HIV tấn công trực tiếp.
Vết sưng ở cổ, dưới hàm, sau tai có thể khiến người bệnh khó nuốt và kéo dài từ vài ngày đến vài tháng.
Vì vậy, khoảng 35% bệnh nhân nhiễm HIV nhận thấy triệu chứng hạch bạch huyết to bất thường. Sưng hạch bạch huyết cũng là lời cảnh báo hệ miễn dịch của cơ thể có vấn đề, mắc một số bệnh như ung thư, nhiễm trùng... Vì vậy, bạn nên kiểm tra, theo dõi cơ thể thường xuyên nếu có bất kỳ tình trạng bất thường nào.
Nấm âm đạo
Đây cũng là triệu chứng khác biệt ở nữ giới khi nhiễm HIV/AIDS. Virus có thể làm tăng nguy cơ phát triển nhiễm trùng, nấm âm đạo. Người bệnh sẽ nóng, rát trong và xung quanh âm đạo; đau khi làm "chuyện ấy"; tiểu buốt; tiết dịch âm đạo nhiều, màu trắng...
Nhiễm trùng nấm là bệnh phổ biến ở nữ giới. Tuy nhiên, HIV khiến tình trạng này xảy ra thường xuyên hơn. Bởi lúc này, hệ thống miễn dịch phải dồn tổng lực để chống lại virus. Cơ thể không được bảo vệ toàn diện khỏi các bệnh nhiễm trùng khác.
Ngoài nấm âm đạo, nhiễm trùng còn có thể xuất hiện ở miệng, gây hiện tượng tưa lưỡi, nấm Candida miệng. Lưỡi sẽ bị sưng tấy và phủ một lớp trắng dày ở miệng, cổ họng.
 |
| Virus HIV có thể gây tình trạng nhiễm trùng âm đạo, viêm loét miệng ở nữ giới. Ảnh: Getty Images. |
Thay đổi kinh nguyệt bất thường, giảm cân đột ngột
Sau giai đoạn nhiễm HIV cấp tính, nếu không được điều trị, virus tiếp tục tấn công và có thể gây buồn nôn, tiêu chảy, chán ăn. Hậu quả của tình trạng này là bệnh nhân bị sụt cân, sức đề kháng kém.
Với nữ giới, virus HIV khiến bệnh nhân thay đổi kinh nguyệt bất thường. Người bệnh có thể bị chảy máu từ nhẹ đến nặng, tắc kinh hoặc hội chứng tiền kinh nguyệt. Ngoài ra, sự dao động của nội tiết tố có thể gây chuột rút, căng tức ngực, mệt mỏi.
Đi kèm với tình trạng trên là cảm giác đau bụng dưới. Đây có thể là lời cảnh báo của bệnh viêm vùng chậu (nhiễm trùng tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng...).
Tâm trạng thất thường, đổ mồ hôi trộm
Đôi khi, sự phát triển của virus HIV trong cơ thể dễ gây các rối loạn thần kinh, thay đổi tâm trạng ở phụ nữ. Điều này có thể dẫn tới bệnh trầm cảm, cảm giác tuyệt vọng, buồn bã hoặc căng thẳng, mất trí nhớ.
Theo tiến sĩ Carlos Malvestutto, chuyên gia về các bệnh truyễn nhiễm, miễn dịch ở Trung tâm Y tế NYU Langone, New York, Mỹ, khoảng 50% bệnh nhân HIV bị đổ mồ hôi ban đêm trong giai đoạn đầu. Đây là phản ứng của cơ thể khi cố gắng chống lại các virus, vi khuẩn.
Tình trạng này tương tự những cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh nên thường không được để ý, khó nhận biết.
 |
| Chúng ta nên cẩn trọng với những thay đổi bất thường trên cơ thể để sàng lọc sớm các bệnh lý nguy hiểm. Ảnh: Freepik. |
Phát ban trên da
HIV có thể gây các đốm bất thường trên da. Chúng thường có màu đỏ, hồng, nâu hoặc tím, xuất hiện trong miệng, mí mắt hoặc mũi.
Phát ban trên da có thể xảy ra sớm hoặc muộn trong quá trình nhiễm HIV. Thậm chí, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh nhân chuyển sang giai đoạn AIDS. Nó thường kéo dài ít nhất một tuần. Hầu hết bệnh nhân chia sẻ các nốt phát ban không gây ngứa.
Sau các triệu chứng giống cúm trong vài tuần đầu tiên, bệnh nhân sẽ chuyển sang giai đoạn nhiễm HIV tiềm ẩn không triệu chứng hoặc mạn tính. Lúc này, người bệnh có thể cảm thấy khỏe trở lại, nhưng đây là lúc virus hạ gục hệ miễn dịch, nhân lên trong tế bào và khiến chúng ta dễ mắc các bệnh khác. Tải lượng virus trong cơ thể bệnh nhân vẫn đủ để lây truyền sang người lành.
Nếu chuyển sang AIDS, người bệnh dễ tử vong khi các vi khuẩn, virus khác xâm nhập. Một số phụ nữ có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn như quan hệ tình dục không dùng bao hoặc qua đường hậu môn; tiêm chích ma túy, dùng chung bơm kim tiêm; mắc các bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục như giang mai, lậu..
Vì mức độ nguy hiểm của HIV/AIDS, tài liệu y khoa trên thế giới khuyến cáo mọi người nên xét nghiệm máu, sàng lọc bệnh khi có nghi ngờ. Đặc biệt, phụ nữ có thai và trong độ tuổi 13-64 nên xét nghiệm HIV ít nhất một lần.
