Sáng 5/9, bước sang ngày thứ 6 xét xử đại án Oceanbank. Tòa đã triệu tập bổ sung 4 người có quyền và nghĩa vụ liên quan vụ án đến phiên xử. Họ gồm: ông Bùi Văn Hải - cựu Trưởng ban kiểm soát Oceanbank, ông Võ Quang Huy - Kế toán trưởng Vietsovpetro, ông Nguyễn Hữu Tuyến - cựu Tổng giám đốc Liên doanh Dầu khí Việt - Nga (Vietsovpetro) và ông Từ Thành Nghĩa - Tổng giám đốc Vietsovpetro.
Theo lời ông Hải, ông chỉ tham gia cuộc họp của Ban quản trị ngân hàng Oceanbank 1 lần được tổ chức tại Nghệ An, không biết gì về việc chi lãi ngoài. Phát hiện ra những sai sót, ông Hải đều cho chỉ đạo kiểm soát nội bộ. Các báo cáo lẫn biên bản kiểm soát đều được gửi đến Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc của Oceanbank.
Trả lời câu hỏi của thẩm phán Trương Việt Toàn về trách nhiệm của bản thân khi để xảy ra sự việc, ông Hải nói: "Tôi chưa thấy được vi phạm nghiêm trọng, vi phạm pháp luật. Tôi chỉ nêu ra cái sai hồ sơ, chứ không thấy hết được bản chất sự việc". Người này cũng thừa nhận khi làm việc còn bị hạn chế nhiều thông tin dẫn đến bản thân không phát hiện được sai phạm.
Phản ứng lại cách trả lời của Hải, Hà Văn Thăm cho rằng trong 2 cuộc họp bàn về chăm sóc khách hàng đều có mặt Hải. "Tôi không nhận được cảnh báo về chi lãi ngoài", bị cáo Thắm trình bày.
 |
| Ông Bùi Văn Hải sau phiên tòa sáng 5/9. Ảnh: Việt Hùng. |
Đối đáp lại vấn đề trên, ông Bùi Văn Hải trình bày: "Căn cứ vào chứng từ, hồ sơ đang lưu giữ, anh em kiểm toán đối chiếu không thấy sự chênh lệch nên tôi không thấy cảnh báo về chi lãi suất ngoài".
Vị thẩm phán nhìn nhận, trong 5 năm số tiền chi lãi ngoài hơn hơn 1.500 tỷ đồng, ai cũng có thể nhìn thấy. "Với công tác kiểm toán nội bộ và xem xét báo cáo tài chính hàng năm thì đương nhiên ông phải biết", thẩm phán Toàn nói.
Do ông Hải phủ nhận việc không biết chủ trương chi lãi ngoài, HĐXX đã mời nhiều người lên đối chất, trong đó có bị cáo Nguyễn Minh Thu (cựu Tổng giám đốc Oceanbank), bị cáo Nguyễn Thị Nga - cựu Kế toán trưởng Oceanbank, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn - cựu Tổng giám đốc Oceabank.
Thu cho rằng với vai trò Trưởng ban kiểm soát thì Bùi Văn Hải còn đứng trên cả HĐQT. "Cá nhân bị cáo cảm nhận là anh Hải có biết", bị cáo Thu trình bày.
Còn Sơn thì khẳng định, các cuộc họp HĐQT, đương nhiên trưởng ban kiểm soát được mời.
Theo bị cáo Nga: "Bị cáo nghĩ trưởng ban kiểm soát biết rất rõ chủ trương chi vượt suất lãi suất của Oceanbank. Anh Hải có vợ là phó chi nhánh Hà Nội - trực tiếp nhận tiền của hội sở chuyển xuống nên không thể nói không biết được", cựu kế toán trưởng nói.
"Ông có nghe các bị cáo khác trình bày không. Luật pháp quy định ông buộc phải biết. Ông là một bộ phận cấu thành quan trọng của các tổ chức tín dụng. Báo cáo kế toàn hàng tháng, quý, năm đều phải qua ông. Số tiền này được thể hiện minh bạch trong báo cáo kế toán, mà ông vẫn nói không biết", HĐXX đưa ra câu hỏi.
Trước lời giải thích của ông Hải việc các báo cáo kế toán không thể hiện việc chi lãi suất ngoài, bị cáo Nga nói: "Nếu một người thực sự muốn kiểm tra, biết đọc báo cáo thì báo cáo kết quả kinh doanh thể hiện rõ việc chi lãi ngoài. Đơn vị kiểm soát đọc báo cáo mà không biết, bị cáo thấy khó chấp nhận được".
Sau ông Hải, lần lượt các ông Võ Quang Huy và Từ Thành Nghĩa cũng được HĐXX xét hỏi. Họ đều phủ nhận việc nhận chi lãi ngoài từ Oceanbank.
Lúc gần 10h, sau 15 phút nghỉ giải lao, thẩm phán Trương Việt Toàn cho hay HĐXX đã hỏi hết những người có quyền và nghĩa vụ liên quan được triệu tập tới tòa và cho các bị cáo đối chất. Ông Toàn nói HĐXX chuyển VKS tham gia xét hỏi nhằm làm rõ các tình tiết liên quan trong vụ án cũng như các phần trả lời của bị cáo và người liên quan tại tòa.
Trả lời câu hỏi của đại diện VKS có làm tròn trách nhiệm của mình hay không, ông Bùi Văn Hải nhắc lại phần trình bày trước đó rằng có nhiều thông tin của Oceanbank bản thân không được biết nên không đưa ra các kiến nghị. "Ít hay nhiều ông không làm tròn trách nhiệm của mình", vị đại diện VKS đánh giá.
Sau khi xét hỏi ông Hải, đại diện VKS tiếp tục xét hỏi các bị cáo Hà Văn Thắm, Nguyễn Xuân Sơn, Nguyễn Minh Thu liên quan đến hành vi phạm tội của họ về chi lãi suất vượt trần gây thiệt hại cho Oceanbank. HĐXX cũng xét hỏi Trần Văn Bình - Tổng giám đốc Công ty Trung Dung về khoản tiền Oceanbank cho doanh nghiệp này vay 500 tỷ mà không đủ tài sản đảm bảo, không có khả năng thu hồi.
Nhận xét về hành vi của Thắm, đại diện VKS cho rằng bị cáo là người tâm huyết để phát triển ngân hàng, khát vọng của bị cáo thể hiện ngay ở việc đặt tên là Ngân hàng Đại dương. “Đây là hành trình từ nông thôn ra biển lớn. Bị cáo cũng ngộ nhận về bản thân về quan hệ trong giai đoạn ngắn hạn, với cách làm, phương pháp làm bất chấp pháp luật, với hậu quả là ngân hàng mất tính thanh khoản", đại diện VKS nói.
 |
| Bị cáo Nguyễn Minh Thu được dẫn giải đến phiên xử ngày 5/9. Ảnh: Việt Hùng. |
5 ngày trước, bị cáo Hà Văn Thắm (cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank) trả lời rành mạch về những câu hỏi của HĐXX. Theo lời Thắm, đa số tài sản đảm bảo để Công ty Trung Dung (sân sau của Phạm Công Danh - cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thiên Thanh) vay 500 tỷ đồng của Oceanbank đều dựa trên niềm tin. Hiện khoản tiền trên Oceanbank chưa thu hồi được.
Để xảy ra sai phạm trên, Thắm thừa nhận bản thân có sai và mong HĐXX xem xét.
Về cáo buộc Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản liên quan đến khoản tiền 69 tỷ Nguyễn Xuân Sơn (cựu Tổng giám đốc Oceanbank) chiếm đoạt, Thắm cho rằng bị oan. Bởi theo lời bị cáo, sức khỏe ông ta hoàn toàn bình thường, do đó không thể hồ đồ giúp người khác chiếm đoạt tiền của chính mình. Đó là tiền Thắm chuyển cho Sơn để chi chăm sóc khách hàng chứ không phải giúp sức chiếm đoạt.
Cũng trong 5 ngày thẩm vấn, khi được hỏi về hành vi Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Thắm thừa nhận có bàn bạc, chỉ đạo thuộc cấp chi lãi ngoài. Theo cáo buộc, việc chi lãi ngoài của Thắm và đồng phạm trên toàn hệ thống khiến Oceanbank thiệt hại hơn 1.500 tỷ đồng.
Trong khi đó, một số thuộc cấp của Hà Văn Thắm, Nguyễn Xuân Sơn chủ yếu là các giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch, khi được hỏi đều cho rằng bản thân họ bị ép buộc làm việc trên.
Tại các buổi xét hỏi, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (cựu Tổng giám đốc Oceanbank) liên tục quanh co, né tránh các câu hỏi trực tiếp của HĐXX. Chỉ đến khi bị HĐXX truy vấn, Sơn mới thừa nhận có nhận khoảng 300 tỷ đồng (hơn 200 tỷ từ Oceanbank và 69 tỷ đồng từ Công ty BSC) để chi đối nội, đối ngoại. Bị cáo khẳng định không tư lợi đồng nào.
Sơn phân trần với HĐXX rằng số tiền trên một phần ông ta đưa cho Ninh Văn Quỳnh (phó Tổng giám đốc Tập đoàn dầu khí Việt Nam) để ông ta chuyển cho PVN, thứ trưởng, bộ trưởng, chuyên viên các bộ ngành...
 |
| Bị cáo Minh Thu trả lời về việc chi lãi ngoài chỉ là giao dịch miệng. Đồ họa: Phượng Nguyễn. |
Một trong những điểm đáng chú ý là trong thời gian phiên xử đang diễn ra, mở rộng điều tra giai đoạn 2 về những sai phạm xảy ra tại Oceanbank, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an quyết định khởi tố thêm 5 người, trong đó có Ninh Văn Quỳnh. Các bị can bị khởi tố tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
