|
Trong kỳ thi tuyển sinh vừa qua ở Trung Quốc, nhiều diễn viên triển vọng lựa chọn ghi danh vào một trong hai "lò đào tạo" ngôi sao hàng đầu. Mỹ nhân Lưu lạc địa cầu Triệu Kim Mạch trở thành thủ khoa chuyên ngành diễn xuất của Học viện Hý kịch Trung Ương (Trung Hý).
Trong khi đó, Trương Tử Phong xếp vị trí thứ ba trên bảng vàng hệ diễn xuất của Học viện Điện ảnh Bắc Kinh (Bắc Ảnh).
Hạ Mộng - nữ sinh 18 tuổi người Hàng Châu - gây chú ý khi xuất hiện trên bảng vàng thành tích của cả hai ngôi trường về nghệ thuật hàng đầu Trung Quốc. Đứng giữa hai ngã rẽ, Hạ Mộng không chọn Trung Hý.
Khán giả xứ Trung đứng trước câu hỏi: "Đâu mới là lò đào tạo nghệ thuật chất lượng nhất Trung Quốc?".
Hai cái nôi của những ngôi sao sáng
Trung Hý thành lập vào năm 1950. Từ khi ra đời đến nay, học viện đã đào tạo ra nhiều thế hệ nghệ sĩ hàng đầu của làng giải trí xứ Trung. Thế hệ cây đa cây đề xuất thân từ đây có thể kể đến Trần Bảo Quốc, Trương Hàm Dư, Khương Văn, Nghê Đại Hồng, Trần Đạo Minh…
Nhiều cái tên quen thuộc với khán giả 8X, 9X như Củng Lợi, Chương Tử Di, Đường Yên, Trần Hảo và Bạch Bách Hà cũng tốt nghiệp Trung Hý. Những năm gần đây, diễn viên trẻ theo đuổi Trung Hý có Lưu Hạo Nhiên, Đổng Tử Kiệt, Dịch Dương Thiên Tỉ...
  |
Củng Lợi và Triệu Vy là hai diễn viên tên tuổi xuất thân từ Trung Hý và Bắc Ảnh của làng giải trí Hoa ngữ. |
Thành lập sau chỉ một thời gian ngắn, Bắc Ảnh cũng là cái nôi của nhiều nghệ sĩ xuất sắc, nổi tiếng. Trương Phong Nghị hay Trương Thiết Lâm là những tên tuổi lão làng xuất thân từ Bắc Ảnh, thuộc khóa 1978.
Triệu Vy, Huỳnh Hiểu Minh, Trần Khôn, Dương Mịch hay Lưu Diệc Phi cũng là những nghệ sĩ được đào tạo dưới trướng của Bắc Ảnh. Thế hệ diễn viên trẻ theo học và tốt nghiệp trường đại học này có thể kể đến Lý Hiện, Trịnh Sảng, Quan Hiểu Đồng, Ngô Lỗi, Vương Tuấn Khải…
Theo thống kê của Tân Hoa Xã, những nghệ sĩ xuất thân từ Trung Hý hay Bắc Ảnh khóa 1965 đến 2005 hiện đều có danh tiếng và vị thế nhất định trong làng giải trí. Đó là lý do không có cái tên nào thế chỗ được Bắc Ảnh và Trung Hý trong lĩnh vực đào tạo nghệ thuật.
"Trung Hý sản xuất diễn viên, Bắc Ảnh sản xuất minh tinh"
Đặt hai trường lên bàn cân so sánh, có một câu nói được lan truyền qua nhiều thế hệ: "Trung Hý sản xuất diễn viên, Bắc Ảnh sản xuất minh tinh".
 |
| Nghệ sĩ xuất thân từ Trung Hý, trong đó có Chương Tử Di nhiều lần để lại dấu ấn ở các giải thưởng quốc tế. |
Khi so sánh về thành tích giải thưởng diễn xuất trong và ngoài nước, Trung Hý chiếm ưu thế vượt trội. Không chỉ tỏa sáng tại nước nhà, những tên tuổi "đỉnh cao" của Trung Hý từng nhiều lần làm rạng danh Trung Quốc trong các liên hoan phim quốc tế. Củng Lợi và Hạ Vũ lần lượt giành Cúp Volpi của LHP Venice năm 1992 và 1994.
Năm 2001, Chương Tử Di cùng Ngọa hổ tàng long nhận được đề cử của giải Oscar. Tới năm 2003, bộ phim Tử hồ điệp của cô tiếp tục nằm trong danh sách đề cử LHP Cannes.
Những năm sau đó, cô liên tiếp được đề cử giải nữ diễn viên xuất sắc tại Quả cầu vàng, BAFTA (Giải thưởng Điện ảnh Viện Hàn lâm Anh quốc) và SAG (Giải thưởng của Nghiệp đoàn Diễn viên Màn ảnh).
Trở lại với Bắc Ảnh, thành tích về diễn xuất của những nghệ sĩ Bắc Ảnh kém cạnh những đồng nghiệp xuất thân từ Trung Hý. Ở thị trường quốc tế, họ chưa để lại dấu ấn nào.
 |
| Ở thị trường quốc tế, nghệ sĩ Bắc Ảnh chưa để lại dấu ấn nào. |
Trong nước, số lần những nghệ sĩ Bắc Ảnh được xướng tên ở "Tam Kim Trung Quốc" (Kim Mã, Kim Tượng, Kim Kê) chỉ bằng một nửa so với Trung Hý. Dư Nam, Phú Đại Long, Hoàng Bột, Huỳnh Hiểu Minh, Triệu Vy là những diễn viên xuất thân Bắc Ảnh cầm được tượng vàng Ảnh đế, Ảnh hậu.
Thua thiệt về thành tích, những nghệ sĩ xuất thân từ Bắc Ảnh lại trội hơn về độ nhận diện và sức nóng truyền thông. Theo số liệu thống kê của China Daily, trong "Bảng xếp hạng minh tinh quyền lực mới 2015" do Fortune công bố, 24 nghệ sĩ Bắc Ảnh lọt vào danh sách, chiếm 5 vị trí trong top 10. Thu nhập bình quân đầu người là 257 triệu NDT.
Trong khi đó, Trung Hý có 12 cái tên lọt vào danh sách, không có nghệ sĩ nằm trong top 10. Thu nhập bình quân đầu người là 90 triệu NDT.
Không chỉ vậy, sau năm 2015, làng giải trí Hoa ngữ bước vào "thời đại fandom". Những thế hệ tiểu Hoa đán xuất thân từ Bắc Ảnh như Dương Mịch, Lưu Diệc Phi, Trịnh Sảng sở hữu lượng người hâm mộ đông đảo.
 |
| Dương Mịch đang là một trong những sao nữ sở hữu lượng fan đông đảo nhất hiện nay. |
Ở "thời đại fandom", nhiều cái tên nổi bật xuất thân từ Trung Hý hầu như chỉ quen thuộc với những khán giả đam mê môn nghệ thuật thứ bảy. Họ ít tham gia những hoạt động mang tính thương mại, quảng bá hình ảnh. Bởi vậy, độ phổ biến của nghệ sĩ Trung Hý kém cạnh so với Bắc Ảnh.
Theo báo cáo của Ifeng, trên Bilibili - nền tảng chia sẻ video với hơn 150 triệu người dùng của Trung Quốc, những nội dung liên quan đến từ khóa "Trung Hý" chủ yếu xoay quanh diễn xuất của các nghệ sĩ tên tuổi. Trong khi đó, những nội dung liên quan đến từ khóa "Bắc Ảnh" chia ra làm 3 chủ đề chính: sinh viên "có nhan sắc" Bắc Ảnh, tin đồn về minh tinh Bắc Ảnh, tác phẩm của đạo diễn Bắc Ảnh.
Những khác biệt về thành tích giải thưởng, độ nhận diện và sức nóng truyền thông cùng phương diện quan tâm của công chúng xoay quanh hai "lò đào tạo" chứng minh câu nói "Trung Hý sản xuất diễn viên, Bắc Ảnh sản xuất minh tinh" là có cơ sở.
Sự khác biệt về đặc cách
"Nguyên nhân hình thành hai trường phái không giống nhau của Trung Hý và Bắc Ảnh liên quan trực tiếp đến sự khác biệt trong công tác tuyển sinh và phương pháp giảng dạy", Sina cho biết.
Trong công tác tuyển sinh, Bắc Ảnh chú trọng vào cảm giác trước ống kính máy quay. Hay nói cách khác, họ ưu tiên về ngoại hình. Đó là lý do Lưu Diệc Phi năm 15 tuổi được phá lệ tuyển chọn vào Học viện Điện ảnh Bắc Kinh sau khi trở về từ Mỹ.
 |
| Nét đẹp của Quan Hiểu Đồng được đánh giá cao trong dàn diễn viên trẻ hiện nay. |
Trung Hý chú trọng sự trau dồi về diễn xuất và cách nắm bắt tâm lý nhân vật của thí sinh. Ghi danh vào Trung Hý, các thí sinh phải tham gia hai bài thi văn hóa và nghệ thuật. Đó là lý do trong lịch sử tuyển sinh của Trung Hý, chưa có thí sinh nào được đặc cách.
Theo On, việc xét tuyển ở cả hai trường đào tạo nghệ thuật hàng đầu Trung Quốc đều rất nghiêm ngặt. Tuy nhiên, tiêu chí đánh giá của họ hoàn toàn khác nhau.
"Trong kỳ thi nghệ thuật ở Bắc Ảnh, giám khảo sẽ chú ý nửa trên của thí sinh. Có nghĩa là, họ muốn thông qua ống kính để đánh giá tố chất của một ngôi sao. Thứ Bắc Ảnh tìm kiếm là 'cảm giác máy quay', họ chú trọng thần thái, vẻ đẹp của thí sinh sau camera. Trong khi đó, sở hữu ngoại hình xuất chúng ở Trung Hý không hẳn là lợi thế. Họ đánh giá cao tích lũy trên phương diện văn hóa nghệ thuật, họ tìm kiếm 'cảm giác sân khấu' và tố chất chuyên nghiệp của thí sinh", On nhận định.
Mặt khác, phương pháp giảng dạy của hai ngôi trường không giống nhau. Trung Hý hướng đến ngành công nghiệp truyền hình trong nước, bởi vậy, họ chú trọng kỹ năng cơ bản của diễn viên. Trung Hý đặt 4 tiêu chí giọng nói, lời thoại, hình thể, biểu diễn lên hàng đầu, đặc biệt chú trọng về mảng lời thoại. "Đó là lý do những cái tên như Chương Tử Di, Củng Lợi chưa từng bị chê về kỹ năng diễn thoại", Tân Hoa Xã bình luận.
 |
| Triệu Kim Mạch, mỹ nhân 17 tuổi xuất thân từ Trung Hý tỏa sáng ở bom tấn 650 triệu USD Lưu lạc địa cầu. |
Hơn nữa, phương pháp giảng dạy của trường rất hệ thống và nghiêm ngặt. Trong năm đầu nhập học, nếu không biểu hiện tốt, kết quả cuối kỳ không đạt sẽ bị đào thải.
Nếu nhìn vào diễn xuất của những cái tên như Huỳnh Hiểu Minh hay Dương Mịch, dễ dàng thấy Bắc Ảnh chú trọng đào tạo kỹ xảo cho diễn viên. Đặc điểm của phương pháp này là cách diễn của diễn viên thường mang nặng tính khuôn mẫu. Nếu không đủ năng lực phát triển tiềm năng của bản thân, diễn viên sẽ rơi vào trạng thái "bình hoa di động", mọi cảm xúc buồn, vui, giận giữ chỉ bộc lộ qua một biểu cảm cố định. Theo Tân Hoa Xã, đó là lý do tiểu hoa đán như Dương Mịch phải mất 12 năm mới được công nhận về diễn xuất.
Không giống Trung Hý, Bắc Ảnh chủ yếu tấn công vào mảng điện ảnh. Hơn nữa, hệ thống giảng dạy của Bắc Ảnh mang tính thương mại nhiều hơn. Học sinh năm ba, năm bốn hầu hết đều bắt đầu ký hợp đồng với công ty quản lý, tham gia đóng phim.
New York Times nhận xét nếu ở phương diện khoa học, xã hội, Trung Quốc có cuộc chiến không hồi kết giữa Đại học Thanh Hoa và Đại học Bắc Kinh thì ở phương diện nghệ thuật, Học viện Hý kịch Trung Ương và Học viện Điện ảnh Bắc Kinh luôn ở thế đối đầu.
Nhiều năm qua, vị thế của hai trường đều khó lung lay khi nhắc đến những lò đào tạo nghệ thuật hàng đầu của Trung Quốc. Theo thống kê của China Daily, hơn một nửa nghệ sĩ trong làng giải trí Hoa ngữ đều xuất thân từ hai ngôi trường này.
Châu Tấn, hoa đán được mệnh danh là "thiên tài diễn xuất" trên màn ảnh xứ Trung từng nói: "Thật ra, diễn viên và minh tinh không phải hai thân phận đối lập. Cùng là người của công chúng, cùng là người có đóng góp cho nền nghệ thuật. Khi làm tốt thân phận diễn viên, sẽ có được hào quang của minh tinh. Còn khi có được hào quang của minh tinh, đừng quên nghĩa vụ của một diễn viên. Thế là được".
