Gần 20 năm làm lính hình sự, trực tiếp tham gia điều tra, khám phá hàng trăm chuyên án, vụ án quan trọng, đại uý Giàng A Sành, Đội trưởng Đội Hướng dẫn Điều tra án xâm phạm nhân thân - Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự xã hội (PC45) Công an tỉnh Lào Cai được ví như "tay công chủ lực" của lực lượng Cảnh sát Hình sự vùng biên ải.
Bằng lòng quả cảm, sự mưu trí, sáng tạo, anh đã cùng đồng đội vượt qua muôn vàn khó khăn, nguy hiểm để đưa ra ánh sáng, truy tìm bằng được những kẻ thủ ác về quy án trước pháp luật...
Truy bắt nóng cặp vợ chồng sát hại người tàn độc
Để truy bắt nóng, tìm ra được những kẻ đã gây trọng án giết người về quy án trước pháp luật, những người lính Cảnh sát hình sự luôn phải đối diện với muôn vàn khó khăn, thử thách. Càng khó khăn hơn đối với địa bàn giáp biên như Lào Cai khi tỉnh này có 182,056 km đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc với 1 cửa khẩu quốc tế, 2 cặp cửa khẩu song phương và nhiều đường mòn, lối mở chỉ cần mấy chục bước chân là có thể qua lại địa giới hai nước.
Cộng thêm địa bàn rừng núi hiểm trở, giao thông chia cắt, có những điểm, bản làng huyện vùng cao Bát Xát, Bắc Hà, Si Ma Cai, Mường Khương… nằm cách xa trung tâm huyện đến cả ngày đi đường. Lợi dụng địa hình này, sau khi gây án, các đối tượng phạm tội biết chắc chắn sẽ bị truy bắt gắt gao nên bọn chúng dễ dàng chạy sang bên kia biên giới để lẩn trốn.
Những kẻ mang án giết người luôn tỏ ra nguy hiểm, khi thì thay đổi hình dạng, khi thì thay đổi địa chỉ, nơi cư trú để trốn "lưới trời". Thậm chí có nhiều nghi phạm sẵn sàng sử dụng hung khí để chống trả lực lượng truy bắt khi bị phát hiện. Việc khám phá, truy bắt những tên tội phạm nguy hiểm giết người về quy án là nhiệm vụ vô cùng khó khăn, vất vả của lực lượng Cảnh sát hình sự ở địa bàn này.
 |
| Đại uý Giàng A Sành cùng đồng đội triển khai kế hoạch phá án. |
Là người con của núi rừng Tây Bắc - dân tộc Mông, đại uý Sành nhớ lại kỷ niệm không bao giờ quên trong cuộc đời "làm nghề" của mình khi anh cùng lực lượng phá án trong vòng hơn một tháng trời rải ra khắp các địa bàn, truy đuổi theo kẻ phạm tội. Đó là vụ án truy xét cặp vợ chồng ra tay sát hại người một cách vô cùng dã man, tàn bạo tại một trang trại ở thôn Châu Giàng, xã Bản Qua, huyện Bát Xát - Lào Cai vào cuối tháng 9/2013.
Vào thời điểm đó, nhiều người dân khu vực xã Bản Qua giật mình kinh hãi khi chứng kiến cảnh tượng rùng rợn: một người đàn ông nằm gục chết trong tình trạng bị đâm, cắm nguyên một cây xà beng ở trên người.
Đang trong ca trực, nhận được tin báo, ngay lập tức, A Sành và đồng đội đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường khám nghiệm tử thi, điều tra theo dấu vết nóng. Nạn nhân chết tại hiện trường được xác định là người địa phương khác là Vũ Văn Quý (39 tuổi, ở huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình).
Kết quả khám nghiệm hiện trường cho thấy hung thủ gây án đã ra tay giết người một cách vô cùng tàn độc, dã man khi dùng hung khí là một chiếc xà beng sắt, dài gần 2 m đâm thẳng vào ngực nạn nhân xuyên tới tận tim khiến nạn nhân không kịp kháng cự, gục chết ngay tại chỗ; ngoài ra trên người nạn nhân còn có hàng chục vết đánh liên tiếp bằng gậy gỗ.
 |
| Cảnh sát thực nghiệm lại hiện trường vụ án. |
Vụ án đã gây hoang mang dư luận. Yêu cầu đặt ra với lực lượng phá án là bằng mọi giá trong thời gian sớm nhất phải tìm ra được thủ phạm đã sát hại anh Quý. Cùng với lực lượng Cảnh sát hình sự của Lào Cai, các đơn vị Kỹ thuật nghiệp vụ sắc bén nhất của Tổng cục An ninh cũng đã vào cuộc truy tìm dấu vết thủ phạm.
Ban chuyên án đã áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ, phát động sâu rộng phong trào quần chúng tham gia tố giác tội phạm trên địa bàn các xã, huyện lân cận; tiến hành khoanh vùng những người có nhiều biểu hiện nghi vấn để cơ quan điều tra xác minh làm rõ. Lực lượng trinh sát chia thành các tổ nắm tình hình địa bàn, nắm dư luận quần chúng nhân dân xung quanh nơi xảy ra vụ án; rà soát số người tạm trú, tạm vắng phát hiện số người bất minh về thời gian trước, trong và sau khi xảy ra vụ án.
Đã có lúc vụ án tưởng chừng như đi vào ngõ cụt do hiện trường cách xa khu dân cư, vắng vẻ, ít người qua lại, không có nhân chứng, nạn nhân cũng đã tử vong khiến cho công tác xác minh thông tin, định hướng điều tra gặp vô vàn khó khăn.
Điểm đột phá của vụ án được mở khi qua tiến hành điều tra, các trinh sát phát hiện thấy nghi can của vụ án chính là đôi vợ chồng chủ trang trại nơi phát hiện thi thể nạn nhân là Vàng Seo Xếnh và vợ là Tẩn Pà Mẩy, đã đi khỏi nơi cư trú trùng với thời điểm xảy ra vụ án. Vàng Seo Xếnh cũng đang là người trong diện nghi vấn có liên quan đến hoạt động mua bán trái phép chất ma tuý. Hắn có quan hệ rộng, thường đi lại nhiều địa bàn trong và ngoài nước như Trung Quốc, Lào, Mianmar, Thái Lan.
Khoảng tháng 5/2013, Vàng Seo Xếnh phát hiện vợ là Tẩn Pà Mẩy hay liên lạc điện thoại với anh Vũ Văn Quý. Xếnh đã nhiều lần yêu cầu Mẩy và anh Quý không được liên lạc với nhau nữa, nhưng khi thấy Mẩy và Quý vẫn liên lạc với nhau, hắn bèn nảy sinh ý định giết anh Quý.
Xếnh yêu cầu Mẩy gọi điện rủ anh Quý lên Lào Cai để góp tiền sang Trung Quốc buôn hàng đông lạnh, mục đích để Xếnh ra tay giết anh Quý ở bên Trung Quốc, nhưng do Mẩy bỏ trốn đi chơi không liên lạc với Quý, vì vậy Xếnh không thực hiện được. Đến khoảng giữa tháng 9/2013, phát hiện thấy vợ và anh Quý vẫn thường xuyên liên lạc với nhau qua điện thoại, Xếnh nghĩ chính anh Quý là người đã phá vỡ hạnh phúc gia đình mình.
 |
| Nhà chức trách dựng lại cảnh hung thủ giết người. |
Cơn ghen tuông và lòng hận thù nổi lên, hắn quyết định giết anh Quý. Tối 22/9/2013, trong khi mời anh Quý vào ăn cơm tại trang trại của Xếnh ở thôn Châu Giàng, Xếnh cùng Tẩn Pà Mẩy đã giết chết anh Quý bằng cách dùng gậy gỗ đánh liên tiếp sau đó dùng xà beng đâm chết anh Quý.
Bằng sự quyết tâm phá án, sau hơn một tháng cắm bản, cắm rừng khoanh vùng điều tra tại các xã vùng cao Tòng Sành, Phìn Ngan, Bản Khoang; các trinh sát đã xác định Vàng Seo Xếnh và Tẩn Pà Mẩy đang lẩn trốn tại địa bàn thuộc thị trấn Nàn Si, huyện Hà Khẩu, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Được sự giúp đỡ hiệu quả của Cục Công an huyện Hà Khẩu, Vân Nam, Trung Quốc, Vàng Seo Xếnh cùng Tẩn Pà Mẩy đã bị lực lượng Công an Trung Quốc phát hiện, bắt giữ tại khu vực gần thị trấn Hà Khẩu.
Trong vụ án này, đại uý Giàng A Sành cùng đồng đội còn xác định một nghi phạm khác tên là Tẩn Láo Tả (28 tuổi, ở huyện Bát Xát) là cháu ruột của Tẩn Pà Mẩy cũng đã tham gia quá trình gây án. Tại cơ quan điều tra, với những chứng cứ, tài liệu không thể chối cãi, các đối tượng buộc phải cúi đầu thừa nhận toàn bộ hành vi giết người của mình.
Gian khổ, nguy nan càng quyết tâm phá án
Trải lòng về nghề, đại uý Giàng A Sành kể: Phá án ở vùng cao có đặc thù rất riêng đòi hỏi người cán bộ Công an phải am hiểu các phong tục tập quán, thành thạo cũng như hiểu được ngôn ngữ tiếng dân tộc, tranh thủ sự giúp đỡ của bà con các dân tộc thì mới có thể hoàn thành nhiệm vụ phá án. Vụ án giết người đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại xã Tả Van Chư, huyện Bắc Hà, Lào Cai là một minh chứng điển hình.
Trong vụ án này, nhân dân phát hiện bà Giàng Thị Séng, (70 tuổi, ở Lào Cai) bị sát hại trong lều nương của gia đình. Kết quả khám nghiệm hiện trường không thu được dấu vết, mẫu vật có giá trị truy nguyên đối tượng gây án, khám nghiệm tử thi xác định nạn nhân có nhiều dấu vết thương tích; tuy nhiên không thu được dấu vết, mẫu vật gì có giá trị xác định thủ phạm gây án.
Mở rộng điều tra, Ban chuyên án thu thập được thông tin vô cùng giá trị, đó là gia đình bà Giàng Thị Séng có mâu thuẫn với anh em gia đình Tẩn Seo Dùng, Tẩn Seo Hòa là người thuộc xã Tả Văn Chư, huyện Bắc Hà do liên quan đến việc tranh chấp nguồn nước sinh hoạt hằng ngày.
Từ các đánh giá, phân tích về vụ án, các điều tra viên nhận định đối tượng Tẩn Seo Dùng, Tẩn Seo Hòa nhiều khả năng là thủ phạm vụ án. Tuy nhiên, chưa có tài liệu chứng minh về hành vi của các đối tượng. Toàn bộ khu vực thôn mà hai đối tượng Tẩn Seo Dùng, Tẩn Seo Hòa sinh sống đều là anh em ruột thịt, họ hàng nên việc tiếp cận nắm thông tin gặp rất nhiều khó khăn.
Với sự hiểu biết về ngôn ngữ, phong tục tập quán của đồng bào bà con dân tộc Mông, đại uý Giàng A Sành đã xác định được thông tin từ một nhóm trẻ em học sinh vào chiều ngày hôm xảy ra vụ án mạng. Khi đang chăn trâu tại khu vực phía sau lều nương gia đình bà Giàng Thị Séng thì các em nhìn thấy một người đàn ông có đặc điểm giống ông Tẩn Seo Dùng đi vào lều nương của bà Séng.
Sau đó nghe thấy có tiếng cãi nhau cùng nhiều tiếng va đập của nồi, chậu, nhôm ở trong nhà. Tuy nhiên, do các em tuổi còn quá nhỏ, lại nhìn từ khoảng cách xa nên chân dung hung thủ gây án vẫn chưa được làm rõ. Song từ thông tin vô cùng giá trị này càng thấy nổi lên hung thủ gây án chính là Tẩn Seo Dùng.
Ban chuyên án quyết định triệu tập Tẩn Seo Dùng, Tẩn Seo Hòa tiến hành đấu tranh. Do đối tượng chỉ giao tiếp được bằng tiếng Mông nên đại uý Giàng A Sành được Ban chuyên án phân công trực tiếp đấu tranh với đối tượng Tẩn Seo Dùng. Ban đầu, Tẩn Seo Dùng thản nhiên quanh co chối tội và đưa ra các chứng cứ ngoại phạm đối với bản thân.
Song với sự thông thạo ngôn ngữ, am hiểu phong tục, đặc điểm tâm lý của tội phạm, qua ba ngày đêm liên tục vừa đấu tranh, vừa thuyết phục, với các biện pháp chiến thuật xét hỏi linh hoạt, trước các lý lẽ không thể chối cãi, anh đã buộc tên Tẩn Seo Dùng phải nhận tội. Chỉ vì mâu thuẫn tranh chấp nguồn nước vào ruộng của hai gia đình, hắn đã dùng ghế gỗ đập nhiều nhát vào đầu bà Séng, sau đó bóp cổ bà đến chết.
Gần 20 năm gắn bó làm lính hình sự là khoảng thời gian anh đúc rút cho mình nhiều kinh nghiệm để đấu tranh với loại tội phạm nguy hiểm. Quan niệm của anh trong công tác điều tra tội phạm là phải "Kiên trì không nản chí, phải có tâm với công việc".
Chính sự kiên trì, thận trọng trong công tác đã giúp anh phá nhiều vụ trọng án tưởng chừng như bế tắc. Chỉ đến khi khép lại hồ sơ của mỗi chuyên án, anh cùng đồng đội mới yên tâm, thở phào nhẹ nhõm trở về với những niềm vui thường nhật. Những chiến công của anh phần nào đã nói lên những cố gắng, nỗ lực không biết mệt mỏi của lực lượng Cảnh sát Hình sự Lào Cai trên chặng đường dài đấu tranh với tội phạm.
