Nguyên nhân của tình trạng chân tay lạnh có thể do tiếp xúc quá lâu với môi trường nhiệt độ thấp. Ngoài ra, theo lương y Bùi Đắc Sáng, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ, Hội Đông y Việt Nam (Hà Nội), tay chân lạnh còn là dấu hiệu của tình trạng khí huyết lưu thông kém, chế độ ăn uống không đủ chất, thiếu máu, sắt, lượng hồng cầu trong máu thấp. Một số trường hợp tay và bàn chân lạnh là triệu chứng của các bệnh như huyết áp thấp, suy giáp, một số bệnh tim mạch...
"Khi trời trở lạnh, một số người cảm thấy toàn thân lạnh, đặc biệt ở chân và tay. Tình trạng này trong Đông y gọi là 'quyết chứng' (lạnh toàn thân), 'chi quyết' (lạnh ở tay và chân)", ông cho hay.
 |
| Nhiều người gặp rắc rối vớ tình trạng chân tay lạnh vào mùa đông. Ảnh minh họa: Self. |
Để giữ ấm cơ thể, lương y Sáng khuyên người dân nên ngâm tay và chân trong nước ấm 40-50 độ C trong khoảng 15-20 phút trước khi ngủ. Việc ngâm chân mỗi ngày như vậy giúp khí huyết lưu thông, đồng thời mang lại tinh thần thoải mái, cải thiện chất lượng giấc ngủ. Khi ngâm, chúng ta cần lưu ý cọ xát và xoa 2 bàn chân vào nhau để tăng hiệu quả.
Chúng ta cũng có thể sử dụng thêm ngải cứu, gừng, muối hoặc hành tím để ngâm tay, chân nhằm tăng khả năng giữ ấm cơ thể.
Lương y Sáng hướng dẫn: "Lấy khoảng 30-50 g ngải cứu tươi đun sôi với 1/2 nồi nước khoảng 10 phút. Sau đó, chúng ta pha thêm nước vào cho nhiệt độ giảm còn khoảng 40 độ C, thêm muối, khuấy đều rồi ngâm tay chân trong 15-20 phút".
Tác dụng của bài thuốc ngâm này là trừ lạnh, tăng cường dương khí. Cách làm này thậm chí còn hỗ trợ chữa các bệnh về đường hô hấp rất tốt.
Cách thứ 2 là dùng khoảng 20-30 g gừng tươi đập dập rồi đun sôi trong 10 phút với 1/2 nồi nước, đậy nắp kín để tránh bay hơi một số chất trong gừng. Tương tự cách 1, chúng ta pha thêm nước lạnh và muối vào nước gừng để nhiệt độ còn khoảng 40 độ C và ngâm tay, chân vào đó. Việc áp dụng cách làm này mỗi tối trước khi ngủ sẽ giúp máu huyết lưu thông tốt, từ đó giải trừ chứng tay chân lạnh hiệu quả.
Ngoài ra, nếu chân tay lạnh kèm theo tiêu chảy, lương y Sáng hướng dẫn bệnh nhân lấy gừng khô sao 4-8 g, tán nhỏ, pha với nước ấm uống, cho vào cháo ăn hoặc gừng khô nấu nước tắm, ngâm tay cũng có thể giúp cơ thể và tứ chi ấm dần.
Theo ông, chúng ta có thể thay ngải cứu và gừng bằng vỏ quế, hoa tiêu, vỏ cam, quýt, bưởi cũng cho hiệu quả tương tự. Lưu ý, người dân chỉ nên ngâm nước đến dưới mắt cá chân. Việc làm ngược lại có thể gây phản tác dụng. Khi ngâm xong, chúng ta lau khô tay chân và giữ ấm bằng tất, tránh tiếp xúc với nước lạnh. Nếu chân lạnh nhiều, ta cũng có thể dùng lót giày bằng vỏ gỗ quế để làm ấm và kích thích các huyệt ở bàn chân.
Lương y Bùi Đắc Sáng cũng khuyên mọi người nên thường xuyên massage lòng bàn tay, bàn chân để tăng tuần hoàn máu, giúp những bộ phận này ấm nóng hơn trong mùa đông. Khi ra ngoài, mọi người nên giữ ấm bằng tất, mũ, giày cao cổ với các chất liệu như cotton, len để có cảm giác dễ chịu, hút mồ hôi tốt.
Đồng thời, chúng ta cũng nên hạn chế mặc đồ bó sát, cản trở vận động và quá trình lưu thông trong mạch máu. Người dân cũng nên tập luyện thể thao nhẹ nhàng, tránh tập lúc sáng sớm hay quá sức. Ngoài ra, mọi người cần bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng, vitamin để tái tạo năng lượng, đồng thời uống đủ nước, ngủ khoảng 7-8 tiếng/ngày.
