Làn sóng Hallyu (văn hóa Hàn Quốc) đã không đơn thuần là âm nhạc và giải trí. Hiện tại, đây được xem là một công cụ ngoại giao “mềm mỏng” có khả năng “thuyết phục” thông qua yếu tố tinh thần hơn là cưỡng ép.
Không cần đến các chiến thuật vũ trang hay cuộc đàm phán chính trị, thay vào đó, văn hóa hoặc sản phẩm nghệ thuật của một quốc gia dần dần lan tràn qua nước khác. Hàn Quốc quyết tâm trong việc phát triển làn sóng Hallyu như một “công cụ” quyền lực và thông qua đó, tạo điều kiện thúc đẩy các mối quan hệ quốc tế.
Góp phần đẩy mạnh các mối quan hệ
Hãng thông tấn Reuters từng đưa tin về việc THAAD ảnh hưởng lớn đến “sức mạnh” ngoại giao bằng văn hóa của Hàn Quốc. Terminal High Altitude Area Defense (THAAD) là hệ thống tên lửa được phát triển bởi Hoa Kỳ và được triển khai tại Hàn Quốc để chống lại mối đe dọa quân sự của Bắc Triều Tiên.
Chính quyền Trung Quốc tuyên bố hệ thống này đe dọa an ninh quốc gia của đất nước tỷ dân, do đó đưa ra một số biện pháp trừng phạt, ảnh hưởng đến ngành công nghiệp giải trí Hàn Quốc và giảm doanh thu của Kpop.
Trước đó, Trung Quốc là mảnh đất "béo bở" để nhiều diễn viên, ca sĩ Hàn Quốc tìm tới mở rộng thị trường. Lee Min Ho, Kim Soo Hyun, Song Joong Ki là những gương mặt kiếm được khoản thu lớn nhất từ mảnh đất tỷ dân.
 |
| Thành viên SHINee tham gia sự kiện cùng Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump. |
Nhật Bản và Hàn Quốc cũng có mối quan hệ căng thẳng trong quá khứ. Thế nhưng, làn sóng văn hóa Hàn Quốc đã phần nào làm cho mối quan hệ hai nước vượt qua những trở ngại lịch sử.
Nhiều nhóm nhạc thậm chí thành công rực rỡ tại thị trường Nhật, chẳng hạn Kara, TVXQ, Big Bang, 2PM, SNSD… Hiện tại, các nghệ sĩ Kpop vẫn hoạt động năng nổ tại Nhật Bản. Họ đạt doanh thu lớn và xem đây là một trong những thị trường quan trọng nhất sau quê nhà.
Thần tượng Hàn Quốc còn được "sử dụng" để hóa giải sự căng thẳng giữa Hàn Quốc và các quốc gia khác hoặc tăng cường mối quan hệ hiện có. Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp Hàn Quốc - Trung Quốc được tổ chức vào ngày 13/12/2017 như một hành động nhằm cải thiện mối quan hệ sau THAAD.
Bốn khách mời bất ngờ xuất hiện tại diễn đàn là 3 thành viên của EXO-CBX và Song Hye Kyo. Họ không có vai trò rõ ràng trong sự kiện, nhưng sự hiện diện của họ được xem như nhằm mục đích thừa nhận mối quan hệ cộng sinh giữa Hallyu và Trung Quốc.
Có lẽ đó cũng là lý do tại sao Minho của SHINee cũng là một phần của đoàn đại biểu đã gặp Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump tại một sự kiện ngoại giao để quảng bá Thế vận hội Mùa đông Pyeongchang.
Kpop dường như đã thâm nhập vào vấn đề ngoại giao theo vô số con đường. Tổng thống Hàn Quốc thậm chí tặng một album có chữ ký của EXO cho con gái của Tổng thống Indonesia.
Theo báo Jakarta Post, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tặng đôi vợ chồng mới cưới Kahiyang Ayu và Bobby Nasution món quà đặc biệt từ quê nhà, đó chính là album của EXO. Lãnh đạo Hàn Quốc cũng gửi đến con gái của Tổng thống Indonesia đoạn thu âm chúc mừng của Minho, nhóm SHINee.
Phát triển du lịch và nhiều lĩnh vực khác
Thế vận hội Mùa đông Pyeongchang là một trong những cơ hội để Hàn Quốc quảng bá nghệ thuật, giải trí. Suhorang, linh vật Olympic, đã nhận được sự chú ý từ fan Kpop bởi cái tên tương đồng với Suho - trưởng nhóm EXO. Sau đó, EXO cùng CL cũng biểu diễn trong lễ bế mạc và góp phần quảng bá Thế vận hội.
Không chỉ vậy, các thần tượng cũng có vai trò quan trọng trong việc quảng bá du lịch Hàn Quốc theo những cách khéo léo.
Theo Korea Herald, từ năm 2012, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc đã công bố hàng loạt kế hoạch để phát triển Halluy, như xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ thể loại văn hóa ít phổ biến...
Bộ tổ chức dự án Thị trường âm nhạc châu Á (AMM) đầu tiên vào tháng 10/2012 tại nhiều địa điểm khác nhau ở Seoul để giới thiệu không chỉ thần tượng Kpop mà còn tạo điều kiện để các ban nhạc indie tài năng được biết đến. Ngoài ra, chính phủ hỗ trợ các ban nhạc nếu muốn xâm nhập vào thị trường nước ngoài.
 |
| BTS phát biểu tại trụ sở Liên hợp quốc. |
Vừa qua, nhóm nhạc BTS đã được văn phòng tổng thống khen thưởng bởi những đóng góp trong việc truyền bá văn hóa và ngôn ngữ Hàn Quốc.
“Nhiều bạn trẻ ở nước ngoài đang hát ca khúc Hàn Quốc, BTS là một trong những ví dụ góp phần không chỉ lan truyền Hallyu (văn hóa) mà còn cả Hangeul (chữ viết Hàn Quốc)”, phát ngôn viên Kim trích lời Thủ tướng Lee Nak Yeon.
Trước đó, BTS là nghệ sĩ Kpop duy nhất đứng đầu bảng xếp hạng album Billboard 200 nhờ 2 album Love Yourself: Tear và Love Yourself: Answer. Họ cũng là nhóm nhạc Hàn Quốc đầu tiên phát biểu tại trụ sở Liên Hợp Quốc (LHQ) ở New York (Mỹ).
Bước đột phá nhất trong mối quan hệ quốc tế thông qua làn sóng Hallyu chính là PSY và thành công của ca khúc Gangnam Style. Hiện tượng âm nhạc năm 2012 đã thu hút sự quan tâm của du khách tới thăm quận Gangnam ở Seoul cùng nhiều địa danh khác xuất hiện trong MV.
Mở rộng sức ảnh hưởng
Một số nhóm nhạc như NCT, Black Pink, Super Junior, GOT7 và Twice có các thành viên đến từ Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan và Mỹ. Mục đích rất rõ ràng sau sự xuất hiện của các thần tượng ngoại quốc, chính là thu hút sự chú ý và mở rộng sức ảnh hưởng ở nhiều đất nước khác nhau.
Khán giả quốc tế sẽ có phần ưu ái với những nhóm nhạc đa quốc tịch, ngay cả khi trong nhóm chỉ có một thành viên là đồng hương của họ.
Hơn nữa, một số nhóm phát hành sản phẩm âm nhạc bằng các ngôn ngữ khác ngoài tiếng Hàn để chinh phục khán giả quốc tế, chẳng hạn NCT 127 gần đây với ca khúc Regular phiên bản tiếng Anh.
K-Drama (phim truyền hình) là yếu tố khác thu hút sự quan tâm. Nhiều bộ phim truyền hình nổi tiếng khắp khu vực góp phần tăng doanh thu cho các sản phẩm thời trang và mỹ phẩm.
 |
| Các bộ phim truyền hình góp phần quảng bá văn hóa, ẩm thực, du lịch... Hàn Quốc. |
Ngoài ra, món ăn Hàn Quốc là thứ mà hầu hết khán giả theo dõi phim truyền hình mong muốn trải nghiệm. K-Drama là một yếu tố thúc đẩy mối quan hệ tốt đẹp giữa Hàn Quốc và các quốc gia khác trong việc tiếp cận ngôn ngữ và cung cấp thông tin chi tiết về các phong tục, nét văn hóa của đất nước này.
Làn sóng Hàn Quốc đã từng bước tạo được chỗ đứng vững chắc trên toàn thế giới. Thực phẩm, ngôn ngữ và thời trang Hàn Quốc đã trở nên phổ biến thông qua sức ảnh hưởng của âm nhạc và các hình thức giải trí khác.
Hàn Quốc đã có những động thái để tận dụng sức mạnh này. Thậm chí, họ chứng minh sức mạnh công nghệ và hứa hẹn phát triển các hình thức quay phim, sản xuất MV mới mẻ.
Việc "sử dụng" thần tượng, nghệ sĩ của chính phủ trong các tình huống chính trị dường như cũng phù hợp với tham vọng toàn cầu hóa của các công ty giải trí.
