- Năm 2014 là một năm đặc biệt đối với công tác quản lý nhà nước của ngành Xây dựng khi được Quốc hội thông qua 3 bộ luật: Luật Xây dựng (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Kinh doanh BĐS (sửa đổi) với nhiều nội dung đổi mới mang tính đột phá, góp phần tạo lập hành lang pháp lý hoàn chỉnh để quản lý ngành Xây dựng hiệu quả, đặc biệt là nâng cao chất lượng công trình, chống thất thoát lãng phí trong đầu tư xây dựng, phát triển nhà ở cho người người nghèo… Nếu nói về kết quả nổi bật nhất của ngành Xây dựng trong năm 2014, Bộ trưởng sẽ nói về điều gì và còn điều gì làm ông trăn trở?
- Thứ nhất, trong năm 2014, Bộ Xây dựng đã tập trung cao độ cho công tác soạn thảo và đã được Quốc hội thông qua 3 dự án luật rất quan trọng, gồm: Luật Xây dựng (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Kinh doanh Bất động sản(sửa đổi) với nhiều nội dung đổi mới mang tính đột phá.
 |
| Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng. |
Tôi tin rằng, với những văn bản pháp luật này sẽ góp phần tạo lập hành lang pháp lý hoàn chỉnh để quản lý hiệu quả các lĩnh vực thuộc ngành xây dựng, đặc biệt là chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng, nâng cao chất lượng công trình và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư nhất là đối với các công trình sử dụng vốn Nhà nước, đẩy mạnh phát triển nhà ở cho người nghèo…
Thứ hai, trong năm qua, ngành xây dựng cũng đã tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát, chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng. Thông qua thẩm tra thiết kế, dự toán của các cơ quan chuyên môn theo quy định tại Nghị định số 15/2013/NĐ-CP đã khắc phục được các khiếm khuyết về chất lượng trước khi đưa công trình vào khai thác, sử dụng. Tiết kiệm hàng nghìn tỉ đồng vốn ngân sách nhà nước...
Thứ ba, qua 2 năm triển khai đã khẳng định các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản gắn với thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia, do Bộ Xây dựng chủ động đề xuất là hoàn toàn đúng đắn và phù hợp, vừa giúp cho thị trường hồi phục tích cực, vừa tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp xây dựng và bất động sản, vừa đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, giải quyết một cách căn bản nhu cầu nhà ở cho các nhóm đối tượng có khó khăn về nhà ở, được đánh giá là việc làm có ý nghĩa chính trị, kinh tế, xã hội, nhân văn sâu sắc.
Trong năm 2014, thị trường bất động sản tiếp tục đà phục hồi tích cực, thể hiện qua lượng giao dịch tăng; giá cả tương đối ổn định; lượng tồn kho bất động sản tiếp tục giảm; cơ cấu hàng hóa bất động sản chuyển dịch theo hướng hợp lý, phù hợp hơn với nhu cầu của thị trường…
Thứ tư, các chương trình phát triển nhà ở xã hội cho các đối tượng chính sách, người nghèo khu vực nông thôn, khu vực thường xuyên bị bão lũ, người thu nhập thấp khu vực đô thị, công nhân, học sinh, sinh viên… tiếp tục khẳng định tính đúng đắn từ chủ trương cho đến cách thực hiện với kết quả đạt được hết sức tích cực được xã hội và người dân hết sức ủng hộ…
Bên cạnh những kết quả nổi bật nói trên, tôi vẫn còn những điều hết sức trăn trở. Mặc dù một số địa phương đã tích cực thực hiện các chương trình phát triển nhà ở giúp cho hàng chục nghìn người dân cải thiện được chỗ ở, nhưng thực tế vẫn còn rất nhiều hộ gia đình có nhu cầu cấp thiết về chỗ ở mà chưa được đáp ứng, trong đó có một lượng lớn người thu nhập thấp đô thị và công nhân các khu công nghiệp.
Theo tính toán nhu cầu về nhà ở xã hội tại đô thị và các khu công nghiệp từ nay đến năm 2020 cần khoảng hơn 1 triệu căn hộ, tập trung chủ yếu tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP HCM và các địa phương có nhiều khu công nghiệp như: Bình Dương, Đồng Nai, Thái Nguyên, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh… Tuy nhiên khả năng đáp ứng còn rất hạn chế, phần lớn công nhân phải thuê nhà ở trong khu dân cư, đời sống rất khó khăn, tạm bợ.
Trong khi, hiện nay có rất ít doanh nghiệp đầu tư nhà ở cho công nhân thuê… Đây cũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà ngành xây dựng phải phối hợp với các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp… tập trung thực hiện hiệu quả trong thời gian tới.
- Năm qua, Chương trình phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) cho các đối tượng có khó khăn về nhà ở và thu nhập được dư luận đánh giá cao. Bộ trưởng chia sẻ gì về những kết quả này?
Thời gian vừa qua, công tác phát triển nhà ở theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia tiếp tục được đẩy mạnh, ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu nhà ở người dân, đặc biệt các đối tượng người có công, người nghèo ở khu vực thường xuyên bị bão, lũ, ngập lụt, người thu nhập thấp đô thị có khó khăn về nhà ở.
Điển hình như: Chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, đến tháng 12/2014 đã thực hiện hỗ trợ cải thiện nhà ở cho 40.809 hộ gia đình; chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lu đồng bằng sông Cửu Long (giai đoạn 2) đã bố trí cho 42.792/56.520 hộ dân vào bờ; chương trình hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh lũ, lụt khu vực miền trung sẽ hỗ trợ cho 40.500 hộ gia đình...
Riêng đối với các dự án phát triển nhà ở xã hội khu vực đô thị: Đến nay, cả nước đã hoàn thành đầu tư xây dựng 102 dự án nhà ở xã hội, trong đó có 38 dự án nhà ở cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng 19.686 căn hộ; 64 dự án nhà ở cho công nhân, với quy mô xây dựng 20.277 căn hộ.
Hiện đang tiếp tục triển khai 150 dự án, trong đó có 91 dự án nhà ở cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng khoảng 55.830 căn hộ; 59 dự án nhà ở cho công nhân, quy mô xây dựng khoảng 66.753 căn hộ. Chương trình phát triển nhà ở sinh viên đã có 75 dự án hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng, giải quyết chỗ ở cho khoảng 145.000 sinh viên.
- Để tiếp tục thực hiện hiệu quả các chương trình này, Bộ Xây dựng có những giải pháp gì, thưa Bộ trưởng?
- Để tiếp tục thực hiện hiệu quả chương trình nhà ở xã hội, trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục chủ trì phối hợp cùng các bộ ngành, địa phương thực hiện hiệu quả Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia và các quy định được cụ thể hóa trong Luật Nhà ở sửa đổi mới được Quốc hội thông qua. Ví dụ như: Có chế tài bắt buộc các doanh nghiệp khi tham gia phát triển nhà ở thương mại phải có trách nhiệm phát triển một tỷ lệ là 20% nhà ở xã hội, giao Ngân hàng chính sách hội thực hiện huy động và cho vay vốn, để người có thu nhập thấp vay vốn mua nhà với lãi suất hợp lý và thời gian dài.
Mở rộng thêm đối tượng được vay vốn hỗ trợ nhà ở và kéo dài thời hạn vay từ 10 năm lên thành 15 năm đối với các đối tượng vay vốn để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội; tiếp tục trình Chính phủ phê duyệt các chương trình hỗ trợ nhà ở cho các nhóm đối tượng chính sách, như nhà ở cho người có công, nhà ở nhân dân vùng bão lũ miền trung, nhà ở theo chương trình 167...
Nhà ở xã hội là sự cố gắng rất lớn của Chính phủ và các Bộ ngành, của các địa phương.
Tuy nhiên, nhu cầu NƠXH là rất lớn. Việc phát triển NƠXH không chỉ trong một vài năm, không chỉ trong ngắn hạn mà là lâu dài, đòi hỏi chúng ta phải tập trung, quyết liệt, đưa các chương trình NƠXH trở thành mục tiêu, tiêu chí, một nhiệm vụ chính trị của mỗi ngành, mỗi địa phương, có như vậy việc phát triển NƠXH mới thực sự đi vào thực chất và mang lợi ích đến với người dân.
- Liên quan đến gói hỗ trợ 30.000 tỷ, đến nay mới thực hiện được trên 31% kết quả, vậy đâu là những cái hạn chế để thực hiện gói tín dụng này? Trong thời gian tới Bộ Xây dựng sẽ cam kết thực hiện tiếp tục thực hiện chương trình này như thế nào?
- Gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng hay gói hỗ trợ tín dụng với lãi suất thấp, ưu đãi – đây là một chương trình lâu dài mà trong NĐ 188 đã nói: các ngân hàng thương mại phải dành tối thiểu 3% dư nợ tín dụng để cho vay với lãi suất ưu đãi để cho doanh nghiệp cũng như người dân phát triển nhà ở xã hội và mua hoặc thuê nhà ở xã hội.
Đây là một chương trình lâu dài nhưng phải đúng đối tượng, chứ không thể dùng tiền này sai đối tượng được. Nhưng cũng không phải vì thế mà chậm, nhưng đồng chí Thống đốc NHNN Việt Nam nói trong buổi điều trần với UB thường vụ Quốc hội, thì gói này không được gọi là gói 30 nghìn tỷ nữa, mà phải gọi là gói hỗ trợ tín dụng hỗ trợ lãi suất thấp cho Chương trình nhà ở lâu dài; có nghĩa là hết gói này, thì Chính phủ yêu cầu tiếp tục phải có một gói khác để cho người có nhu cầu có nhu cầu mua nhà ở xã hội vay, người đầu tư nhà ở xã hội được vay. Cho nên, đây là một yêu cầu lâu dài.
Còn việc thực hiện nhanh chóng hay không phụ thuộc vào việc có nhiều sản phẩm nhà ở xã hội hay không?
Thứ hai, điều kiện cho vay của ngân hàng, họ đảm bảo vừa bảo toàn vốn, đồng thời tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận nguồn vốn này một cách tiện lợi và dễ dàng nhất.
- Theo Bộ trưởng thị trường bất động sản trong năm 2015 và những năm tiếp theo sẽ phát triển như thế nào?
- Năm 2015, theo dự báo nền kinh tế sẽ tiếp tục có sự phục hồi, cùng với việc nhiều chính sách mới đi vào cuốc sống như Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) có hiệu lực thi hành với nhiều nội dung đổi mới quan trọng liên quan đến thị trường bất động sản nói chung và thị trường nhà ở nói riêng.
Trong đó có những chính sách, những quy định cụ thể liên quan đến việc đầu tư phát triển nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội, cũng như việc mở rộng phạm vi kinh doanh, mở rộng đối tượng được mua và sở hữu nhà ở, công trình xây dựng tại Việt Nam cho tổ chức, cá nhân nước ngoài, người Việt nam định cư ở nước ngoài sẽ tác động tích cực đến thị trường bất động sản. Vì vậy có thể dự báo tình hình thị trường bất động sản năm 2015 tiếp tục có sự chuyển biến tích cực.
Thị trường bất động sản tiếp tục tăng trưởng, lượng hàng tồn kho tiếp tục giảm đối với những dự án có tiến độ thi công tốt, hạ tầng tương đối và không quá xa trung tâm, đi lại thuận tiện sẽ tiếp tục tiêu thụ tốt. Tuy nhiên, tốc độ giải quyết hàng tồn kho sẽ chậm hơn trước vì tồn kho hiện nay chủ yếu là các dự án xa trung tâm, hạ tầng chưa có, các căn hộ diện tích lớn.
Xu hướng mua bán sáp nhập các dự án tiếp tục tăng: Các doanh nghiệp gặp khó khăn sẽ tiếp tục quá trình mua bán, điều chỉnh dự án cho phù hợp, nhiều dự án gặp khó khăn về vốn đầu tư sẽ được các nhà đầu tư nước ngoài mua lại, thay vì đi xin cấp dự án mới.
Nhiều dự án trước kia tạm dừng sẽ được khởi động trở lại để giao nhà cho khách hàng đã mua. Nhũng dự án đủ điều kiện, có vị trí tốt sẽ được khởi công, góp phần tăng nguồn cung những căn hộ phù hợp nhu cầu của thị trường. Tín dụng bất động sản được dự báo tiếp tục tăng trưởng, bất động sản vẫn sẽ là kênh hấp dẫn nguồn vốn FDI.
Thị trường bất động sản sẽ tiếp tục hướng tới bộ phận đa số người mua, cung cấp các hàng hóa phù hợp với nhu cầu thực và khả năng thanh toán của thị trường. Niềm tin vào thị trường ngày càng được khôi phục...
Xin cảm ơn Bộ trưởng!
