Ju-On, cùng Ringu là hai trong số những series phim kinh dị của Nhật được yêu thích trên toàn thế giới. Dù ra mắt từ đầu thập niên 2000, tới nay, cả hai series vẫn là những cái tên ăn khách và tiếp tục được sản xuất thêm phần mới.
Câu chuyện trong Ju-On là sáng tạo của nhà làm phim Takashi Shimizu, ra đời từ khi anh còn là chàng sinh viên trường điện ảnh tại Tokyo. Ju-On xoay quanh lời nguyền được sinh ra bên trong một ngôi nhà ở Nerima, Tokyo (hoặc Suginami trong bản phim Mỹ).
 |
| Cả bản phim truyền hình mới và các phim điện ảnh thuộc thương hiệu Ju-On đều xoay quanh lời nguyền gắn với một căn nhà ma quái. Nguồn: IMDb. |
Người đàn ông tên Takeo Saeki vì nghi ngờ vợ ngoại tình đã nổi cơn ghen và giết chết cô, con trai Toshio của họ cùng chú mèo của Toshio. Vụ giết người hàng loạt đã tạo ra lời nguyền gắn chặt với ngôi nhà, giết chết bất kỳ ai dám đặt chân tới, hay chuyển vào sống trong ngôi nhà.
Tới nay, thương hiệu điện ảnh Ju-On đã có 13 bộ phim điện ảnh, bốn trong đó được Mỹ sản xuất, hàng loạt truyện tranh và tiểu thuyết ăn theo, cùng một phiên bản truyền hình vừa ra mắt hồi đầu tháng 7.
Tiền truyện giàu tham vọng
Ju-On: Origins là series truyền hình ngắn gồm 6 tập, mỗi tập dài khoảng 30 phút do đạo diễn Sho Miyake đạo diễn với kịch bản được Hiroshi Takahashi và Takashige Ichise xây dựng dựa trên nguyên tác Ju-On (2001) của Takashi Shimizu.
Bộ phim mở ra tại mốc thời gian những năm 1980. Haruka Honjou (Yuina Kuroshima) là một nữ diễn viên trẻ bắt đầu trải nghiệm những hiện tượng tâm linh kỳ lạ trong căn nhà đi thuê - như tiếng chân chạy hay tiếng người nói - và hoảng sợ tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia.
Yasuo Odajima (Yoshiyoshi Arakawa), chuyên gia nghiên cứu các hiện tượng tâm linh bất thường, là người giúp Haruka làm sáng tỏ vụ việc.
Quá trình điều tra của Yasuo dẫn tới phát hiện bạn trai của Haruka trong khi đi tìm nhà đã đến một căn nhà ma quái – chính là căn nhà với lời nguyền trong Ju-On.
 |
| Yasuo (trái) và Haruka (phải) là hai trong số các nhân vật trung tâm của phim. Ảnh: IMDb. |
Khi câu chuyện của Haruka vẫn chưa được giải quyết rốt ráo, thì cô học sinh mới chuyển trường Kiyomi Kawai (Ririka) đã cùng nhóm bạn mới quen tới khám phá căn nhà ma sau giờ học. Tại đây, Kiyomi đã bị nhóm bạn cưỡng hiếp. Trong lúc trốn vào tủ quần áo, Kiyomi đã thấy hồn ma một phụ nữ trên mái nhà.
Với tham vọng mở rộng thế giới xung quanh ngôi nhà ma ám, Ju-On: Origins tiếp tục mở rộng câu chuyện xoay quanh ba nhóm nhân vật chính được dẫn đầu bởi Yasuo, Haruka và Kiyomi theo chiều tiến của thời gian – cho tới trước những sự kiện xảy ra trong bộ phim năm 2000.
Ju-On: Origins chính là phần tiền truyện của series phim do Takashi Shimizu sáng tạo, nhưng lại ra đời muộn 20 năm so với hậu truyện. Tên gọi của series phim truyền hình cũng hứa hẹn sẽ làm sáng tỏ nguồn gốc lời nguyền ám căn nhà.
Sự xuất hiện của series truyền hình đã tạo ra thay đổi lớn trong dòng thời gian của loạt phim. Theo đó, lời nguyền đã tồn tại, và tác oai tác quái trong ngôi nhà từ rất lâu trước khi vụ sát hại mẹ con Toshio xảy ra. Hai mẹ con cậu không phải nguyên nhân, mà chỉ là một trong những nạn nhân xấu số của lời nguyền ám lên ngôi nhà.
Xã hội đen tối phía sau những thước phim
Dù series phim điện ảnh gốc từng khiến khán giả sợ hãi vì những con ma với làn da trắng như bột lẩn khuất trong ngôi nhà sẵn sàng lao tới tấn công nạn nhân bất cứ lúc nào, yếu tố tâm linh đã được tiết chế trong Ju-On: Origins.
Thế lực siêu nhiên xuất hiện lặp đi lặp lại trong phim chỉ có một hồn ma nữ duy nhất. Tuy nhiên, nhân vật này cũng được xây dựng để hạn chế tối thiểu yếu tố ghê rợn. Cô thường chỉ xuất hiện trong cảnh phim bằng hình ảnh đôi chân nhợt nhạt, hay một cảnh đặc tả khuôn mặt chết chóc im lìm.
Hồi cuối những năm 1990, đầu 2000, nhà làm phim Takashi Shimizu cho biết, Ju-On được xây dựng từ ám ảnh của chính ông với các nhân vật trong một vở kịch - họ tô người trắng bóc từ đầu đến chân - và thực trạng những vụ bạo lực gia đình tại Nhật tăng mạnh vào thời kỳ ấy.
 |
| Kiyomi Kawai là một trong những đứa trẻ phải gánh chịu hậu quả từ cuộc hôn nhân đổ vỡ của bố mẹ. Ảnh: IMDb. |
Hai mươi năm sau, Ju-On: Origins đã kế thừa thành công ý đồ phản ánh thực trạng xã hội vào tác phẩm mà cha đẻ của loạt phim gốc đã tâm niệm. Dù về tổng thể 6 tập phim truyền hình, yếu tố ma quỷ giật gân có thể bị làm nhẹ so với series gốc, bi kịch ẩn chứa bên trong các gia đình Nhật Bản lại được xây dựng một cách sống động và chi tiết.
Kiyomi sống cùng người mẹ đơn thân. Nhưng cuộc sống mẹ con nương tựa vào nhau hóa ra chẳng hề dễ dàng với cô vì người mẹ hoang tưởng luôn giày vò tinh thần cô. Không những thế, mẹ Kiyomi còn ngủ với thầy giáo của cô - một phần nguyên nhân khiến cô phải chuyển trường hết lần này đến lần khác.
Trong một mốc thời gian khác, một người đàn ông phát hiện ra vợ mình ngoại tình, và mang thai với một người đàn ông khác. Tuy nhiên, anh ta vẫn nhịn nhục chịu cảnh bị cắm sừng, chờ tới ngày đứa con đầu lòng ra đời.
Thậm chí, tới khi vợ anh thản nhiên thừa nhận cô không yêu anh, con cô đang mang không phải con anh, tìm cách giết anh để đi theo người tình, anh vẫn nhịn nhục chịu đựng. Nhưng khi người vợ gọi tên người tình để cầu cứu, anh ta đã bột phát hành vi bạo lực, biến thành một con quỷ ghen tuông.
Hôn nhân đổ vỡ, sự phản bội, bạo hành gia đình, mâu thuẫn giữa bố mẹ trút hậu quả lên đầu con thơ… là chủ đề chính mà Ju-On: Origins phản ánh.
Thông qua sáu tập phim với tổng thời lượng chỉ 3 tiếng đồng hồ, bộ mặt khác, đen tối, bạo lực, bệnh hoạn hơn của xã hội Nhật Bản đã được phơi bày trên màn ảnh.
Giống như ngôi nhà ma ám – bên ngoài chỉ là một căn hộ cũ yên ắng chìm giữa bóng cây xanh, nằm ở góc khuất của con đường vắng tạo cảm giác một tổ ấm mời gọi lứa đôi tìm đến, nhưng bên trong thực ra đã mục ruỗng vì đớn đau, thù hận và kinh hoàng – “gia đình” được mô tả trong Ju-On: Origins cũng là một cơn ác mộng dưới danh nghĩa gắn bó, nương tựa và chở che.
Thời gian trong phim gây ám ảnh
Câu chuyện trong Ju-On: Origins kéo dài từ cuối thập niên 1980 tới cuối thập niên 1990, với bốn mốc thời gian quan trọng: năm 1988 khi mọi chuyện bắt đầu, năm 1989 đánh dấu chuyển biến lớn trong cuộc đời Haruka và Kiyomi, năm 1995 khép lại mạch truyện của Kiyomi và năm 1997 khi một phần sự thật được hé lộ.
Trái ngược với series điện ảnh, khi các sự kiện trong phim đều mơ hồ về mốc thời gian nói chung, và thứ tự trên trục sự kiện phim nói riêng, bản truyền hình của Ju-On lại rất chú trọng tới việc làm rõ các mốc thời gian trên màn ảnh. Tuy nhiên, cách “báo giờ” trong bộ phim cũng gây ám ảnh không kém cho khán giả.
Bốn mốc thời gian quan trọng trong Ju-On: Origins trùng với thời gian xảy ra bốn vụ thảm án tại Nhật - bắt cóc, tra tấn và hiếp dâm, khủng bố, giết người. Tuy có phần khiên cưỡng, nhưng cách thể hiện của bộ phim khiến khán giả nhận thức sâu sắc sự thật: bạo lực và sự cuồng nộ phi nhân tính trên phim không đơn thuần là sản phẩm của hư cấu.
 |
| Nhiều bí ẩn trong phim vẫn còn bị bỏ ngỏ, khiến khán giả hy vọng vào một mùa thứ hai làm sáng tỏ tất cả. Ảnh: IMDb. |
Những sự việc như vậy thực sự đã xảy ra trong xã hội ngoài kia, và phản ánh vào bộ phim thông qua những bản tin phát trên TV ở hậu cảnh. Hoặc có thể, vì những vụ thảm án trong đời thực cũng đã xảy ra trên phim, nên những gì xảy ra trên phim hoàn toàn có thể là những gì đã xảy ra trong đời thực.
Càng về cuối phim, khi phải đối mặt với vấn đề còn quá ít thời gian và quá nhiều sự việc cần giải quyết, Ju-On: Origins lựa chọn cách bỏ lửng phần lớn các vấn đề mà phim tập trung giải quyết. Đây rất có thể là cách kể “hạ hồi phân giải” thường thấy, và hứa hẹn nhiều khả năng phim sẽ có mùa thứ hai.
Tuy nhiên, với những gì đã được hé lộ ở Ju-On: Origins, có thể dự đoán được hướng đi trong tương lai của bộ phim. Theo đó, ngôi nhà, giống như phần lớn những ngôi nhà ma được thể hiện trên màn ảnh thời gian gần đây, là một điểm nhiễu của không – thời gian.
Theo cách lý giải này, dòng thời gian trong căn nhà ma ám giống như một chiếc ao tù, giam giữ bên trong đó một tên giết người tâm thần bệnh hoạn – thiếu gia của gia đình đầu tiên sở hữu ngôi nhà, nạn nhân của hắn…
Từ đó, các sự việc từ nhiều dòng thời gian chồng chéo lên nhau, gây ra những sự kiện kỳ bí, thậm chí ma quái như vụ tấn công Haruka ở cuối phim, hay những xác người mà đôi vợ chồng mới dọn vào căn nhà đã trông thấy…
Dù đã hé mở cho khán giả một hướng đi để giải thích phần lớn các tình tiết trong phim, Ju-On: Origins vẫn để ngỏ rất nhiều vấn đề chưa được giải quyết, song song với việc tung ra những bí ẩn mới chưa có lời giải, ví như tình tiết vụ giết người chưa từng được tiết lộ trong cuốn sách của Yasuo, hay sự “tan chảy” - theo đúng nghĩa đen - của một trong những nạn nhân của ngôi nhà…
Ngắn gọn, dễ theo dõi, với từng câu chuyện đơn lẻ được xây dựng đầy ám ảnh ở cả khía cạnh kinh dị lẫn tâm lý, Ju-On: Origins là một series truyền hình thỏa mãn được cả hai nhóm khán giả: những người tìm kiếm một câu chuyện kinh dị và những người tìm kiếm một bộ phim phản ánh mặt trái của xã hội hiện đại.
Tuy nhiên, bộ phim vẫn gây tiếc nuối vì chưa xâu chuỗi được toàn bộ các sự kiện nằm rải rác xuyên suốt phim trở thành một mạch truyện hoàn chỉnh. Khán giả sẽ phải tiếp tục chờ tới mùa thứ hai của phim để thỏa mãn trí tò mò, cũng như thử thách sự dũng cảm của bản thân.
