Mới đây thông tin diễn viên Phương Trang qua đời do bệnh lupus ban đỏ đã làm nhiều người bất ngờ khi cô qua đời còn rất trẻ (24 tuổi). Phương Trang qua đời vào ngày 12/2 sau thời gian chiến đấu với căn bệnh lupus ban đỏ.
Theo TS Y sinh học phân tử Bùi Chí Bảo, Trung tâm Công nghệ Y khoa DNA, thạc sĩ chuyên ngành Thần Kinh của ĐH Y Sung Kyunkwan (Hàn Quốc), trong số các bệnh nhân bị lupus ban đỏ, 90% là nữ giới. Lứa tuổi thường gặp là từ 15 đến 50 tuổi và bệnh chiếm tỷ lệ 50/100.000 dân.
Nguyên nhân của bệnh lupus nói riêng và các bệnh lý tự miễn nói chung là cơ thể có những sai lệch về đáp ứng miễn dịch, dẫn đến hệ miễn dịch chống lại chính những cơ quan trong cơ thể.
Dấu hiệu nhận biết bệnh
Triệu chứng của lupus ban đỏ hệ thống có thể xuất hiện đột ngột hoặc từ từ sau nhiều tháng, nhiều năm. Biểu hiện trên da là dễ nhận thấy nhất, trong đó hồng ban có dạng hình cánh bướm ở mặt là một dấu hiệu rất đặc trưng của lupus.
Ngoài ra, thương tổn trên da còn gặp ở những vùng hở khác như cổ, bàn tay... Chúng rất nhạy cảm với ánh nắng. Niêm mạc trong miệng, vùng hầu họng dễ lở loét nhưng không đau. Tóc vàng, dễ gãy và rụng nhiều.
 |
| Trong số các bệnh nhân bị lupus ban đỏ, 90% là nữ giới. Ảnh:Tustareas. |
Các cơ quan như tim, phổi, khớp, máu, tâm thần kinh cũng có các triệu chứng. Cụ thể, bệnh sẽ cảm nhận được cơn đau ngực, khó thở. Phổi có thể suy hô hấp. Khớp bị viêm cũng rất dễ gặp ở người bị lupus ban đỏ khiến họ khó di chuyển. Thiếu máu làm da nhợt nhạt. Nhất là bệnh nhân có thể bị rối loạn phương hướng, giảm tri giác, mất trí nhớ; có thể đau đầu dữ dội hay co giật toàn thân.
Ngoài ra, thực tế trên lâm sàng, phần lớn các bệnh nhân đến khám vì các biểu hiện không đặc hiệu như sút cân, mệt mỏi, chán ăn, sốt nhẹ âm ỉ, rụng tóc, viêm loét miệng kéo dài, đau các khớp nhỏ. Thậm chí, nhiều trường hợp chỉ vì bị đau mỏi cơ, rối loạn kinh nguyệt.
Bệnh có yếu tố di truyền
Hiện các nguyên nhân gây bệnh lupus ban đỏ vẫn chưa được chứng minh rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố có vai trò nổi bật gây nên. “Trong đó, yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Cụ thể, nếu người có tiền sử gia đình anh chị em ruột bị mắc lupus ban đỏ hệ thống, nguy cơ mắc cao hơn 20 lần so với người bình thường”, TS Bảo cho biết.
Ngoài ra, theo chuyên gia này, các nhà nghiên cứu cũng nhận định bệnh này còn có thể do yếu tố môi trường như nhiễm khuẩn, hóa chất, ánh nắng mặt trời hoăc yếu tố nội tiết ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Ngoài ra, một số thuốc như hydralazine, procainamide, isoniazid, sulfonamide, phenytoin, penicillamine có thể gây bệnh giống như lupus nên người bệnh dễ bị chẩn đoán nhầm.
Chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn bệnh lupus ban đỏ, người bệnh có thể kiểm soát được nếu điều trị đúng cách ngay từ đầu. “Do đây là bệnh có yếu tố di truyền nên nếu tiền sử gia đình có người bị lupus ban đỏ hệ thống thì nên làm xét nghiệm gen di truyền để kiểm tra khả năng mắc bệnh ở bản thân”, TS Bảo khuyến cáo.
Bệnh nhân cần có lối sống lành mạnh, tránh các tác nhân từ môi trường để tránh bệnh tiến triển nặng hay dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt, người bệnh không được tự ý ngừng thuốc đột ngột khi không có chỉ định của bác sĩ.
