Hình ảnh các tuyển thủ Việt Nam uống chai nước màu vàng trong mỗi buổi tập đã trở nên quen thuộc ở mỗi đợt tập trung. Chai nước vàng không đơn thuần chỉ là C “Sủi” hòa tan, càng không phải nước tăng lực pha loãng như nhiều người phỏng đoán dù nhìn màu sắc có vẻ giống.
Chia sẻ với Zing, bác sĩ Tuấn Nguyên Giáp, người đồng hành cùng tuyển Việt Nam ở nhiều chiến dịch lớn như Asian Cup, vòng loại World Cup 2022, giải thích: “Đó là hỗn hợp gồm nước khoáng, C “Sủi”, đường, muối và oresol, được pha theo tỷ lệ nhất định nhằm bổ sung nước và các chất điện giải cho cầu thủ”.
 |
| Các tuyển thủ Việt Nam và U23 thường uống chai nước màu vàng giữa buổi tập. Ảnh: Việt Hùng. |
Ông nói tiếp: “Đường được sử dụng trong thể thao thường là đường đơn (glucose, fructose, galactose) thay vì đường đôi (đường mía, đường tinh luyện), loại cần thời gian thẩm thấu lâu hơn”.
Nước chiếm khoảng 70% khối lượng cơ thể người, đóng vai trò vận chuyển các tế bào hồng cầu đi khắp cơ thể cũng như sự hình thành protein và glycogen cho tế bào hoạt động. Nước cũng là dung môi trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt, giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể và bôi trơn các khớp xương, giúp vận chuyển các chất dinh dưỡng để cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ thể từ cấp tế bào tới các mô.
Quá trình vận động sẽ đưa nước ra khỏi cơ thể thông qua da, gọi là mồ hôi. Trong mồ hôi, ngoài nước còn có các chất điện giải như natri, clo, canxi, kali... Nếu không bù đủ nước và chất điện giải, các nhóm cơ của cầu thủ sẽ dễ chuột rút, đầu óc mệt mỏi, tim đập nhanh, thiếu tỉnh táo, dẫn tới dễ chấn thương.
Vì thế, chuẩn bị nước uống cho tập luyện và thi đấu của cầu thủ là công việc quan trọng của các bác sĩ và thành viên hậu cần. Trên đội tuyển Việt Nam, đây là công việc đòi hỏi sự nghiêm túc, đã trải qua thời gian nghiên cứu và thử nghiệm.
Cần 1 giờ trước mỗi buổi tập để pha nước uống cho tuyển Việt Nam.
Bác sĩ Tuấn Nguyên Giáp
Theo bác sĩ Giáp, một số nền bóng đá tiên tiến trên thế giới đã có loại nước pha sẵn cho cầu thủ nhưng ở Việt Nam thì chưa phổ biến. Việc chuẩn bị nước uống cho tuyển Việt Nam hàng ngày vẫn còn tốn nhiều thời gian và công sức. Quá trình vận chuyển, bốc dỡ mỗi khi đi thi đấu sân khách cũng lâu hơn do đồ đạc nhiều và lỉnh kỉnh.
“Chúng tôi thường dành khoảng 1 giờ trước mỗi buổi tập để pha nước uống cho đội tuyển. Chai nước màu vàng mà mọi người thấy chủ yếu là để cầu thủ uống vào các giai đoạn giữa buổi tập. Còn trước và sau buổi tập, đội sẽ uống các loại khác. Ví dụ như whey, protein”, bác sĩ Tuấn Nguyên Giáp chia sẻ.
Khi vận động mạnh, quá trình trao đổi chất diễn ra nhanh nên cơ thể tiết nhiều mồ hôi hơn bình thường, dẫn đến hiện tượng mất nước nhanh chóng. Điều này giải thích việc đa số cầu thủ chuyên nghiệp bị sụt giảm khối lượng cơ thể từ 1-2 kg sau khi thi đấu. Đó chính là lượng nước bị mất.
Hulk (Brazil) từng chia sẻ anh bị sụt khoảng 6 kg sau trận đấu giữa Atletico Mineiro với Flamengo hôm 14/7, phải uống bù khoảng 30 lít nước để phục vụ kiểm tra doping. Ở Việt Nam, Đoàn Văn Hậu từng sụt tới 4 kg khi thi đấu một trận ở vòng loại U23 châu Á 2020.
 |
| Những chai nước màu vàng được đội tuyển sử dụng cả khi thi đấu quốc tế. Ảnh: Quang Thịnh. |
Bác sĩ Giáp cũng cho biết thường mỗi cầu thủ cần tiêu thụ từ 2 đến 3 lít nước mỗi buổi tập/thi đấu. Số này được đưa vào cơ thể nhiều lần nên cứ sau một khoảng thời gian nhất định tầm 10-15 phút, HLV Park Hang-seo thường cho đội dừng lại để uống nước. Nhu cầu bổ sung nước của các cầu thủ không giống nhau do cơ địa và khối lượng vận động mỗi cầu thủ là khác nhau.
Khi đá quốc tế, các cầu thủ cũng thường sử dụng gel năng lượng, chuối lúc nghỉ giữa giờ nhằm bổ sung vitamin và chất thiết yếu. Trong một vài trận đấu diễn ra vào mùa hè hoặc ở các nước có khí hậu nóng, khô, các đội tuyển cũng dừng lại giữa mỗi hiệp để uống nước. Thời gian này được gọi là "cooling break".
Chai nước màu vàng không chỉ xuất hiện trên đội tuyển mà đã dần phổ biến hơn ở cấp độ CLB. Hiện nay, một số đội bóng tại V.League cũng áp dụng công thức pha chế nước uống bổ sung điện giải cho cầu thủ. CLB Hà Nội, Viettel còn thuê chuyên gia y tế để phục vụ tốt hơn cho thành tích đội bóng. Đó là tín hiệu tích cực cho việc chăm sóc dinh dưỡng vốn chưa được quan tâm trong thể thao Việt Nam nhiều năm qua.
