Trẻ em vốn hiếu động nên rất dễ bị té ngã. Sự va chạm tưởng như nhẹ nhàng nhưng lại có thể gây ra chấn thương đầu nghiêm trọng. Nếu phụ huynh chủ quan, không chú ý đến những tai nạn nhỏ trong sinh hoạt hay thay đổi của con có thể đưa đến hậu quả nghiêm trọng.
Vừa qua, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) tiếp nhận trường hợp bé gái Nguyễn Huỳnh Thảo S. (5 tháng tuổi, Hồng Ngự, Đồng Tháp) chấn thương đầu do té ngã. Bệnh nhi ngã từ trên giường xuống đất, độ cao chỉ khoảng 30 cm nhưng lại gây ra một vết lõm khá sâu trên đỉnh đầu. Sau khi phát hiện, gia đình nhanh chóng đưa em đến khám tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Tháp, tiếp tục chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 1.
Qua thăm khám và chụp CT scan, bệnh nhi được chẩn đoán lõm sọ kín vùng đỉnh phải. Các bác sĩ quyết định phẫu thuật nâng xương sọ bị lõm. Sau phẫu thuật 4 ngày, bé tỉnh táo, bú giỏi, vết mổ khô, lành tốt và được cho xuất viện. Kết quả khả quan này có được là nhờ sự phát hiện sớm và kịp thời của gia đình.
 |
| Bệnh nhi bị lõm sọ kín vùng đỉnh phải sau khi té ngã. Ảnh: BVCC |
Theo bác sĩ Trần Quang Dư, Bệnh viện Nhi đồng 1, để phòng tránh trẻ ngã từ trên giường xuống khi chơi hoặc ngủ, các bậc phụ huynh phải luôn để mắt đến trẻ, không để trẻ chơi một mình, đặc biệt những bé vừa mới biết trườn bò. Cha mẹ cũng cần làm tấm chắn nơi giường trẻ nằm, lối đi ra cầu thang, bếp nấu ăn, ban công. Các cửa sổ nếu mở cho thoáng phải có song đã được khóa kỹ để tránh trường hợp trẻ biết đi leo trèo gây nguy hiểm.
Nếu trẻ nằm giường hay nôi, võng cần phải che chắn an toàn sao cho trẻ không bị rơi xuống sàn. Dưới chân giường cần trải nệm, tường sát giường cũng được dán tấm xốp, tấm nệm mút đề phòng trẻ hiếu động tập bò, tập lẫy có thể va đầu vào tường. Ngoài ra, phụ huynh chú ý nôi, võng dây cột phải chắc và đưa lắc nhẹ nhàng khi trẻ ngủ.
Đối với trẻ nhỏ, khi cho con ngồi vào ghế cao hay xe đẩy phải có dây đai giữ; hạn chế sử dụng xe tập đi vì có thể làm lộn nhào. Đối với trẻ lớn, ở độ tuổi đi học, cha mẹ và nhà trường cần giảng giải cho trẻ biết nguyên nhân, hậu quả và cách phòng tránh tai nạn.
Dấu hiệu cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay sau khi bị té ngã
Bác sĩ Dư khuyến cáo các bậc phụ huynh cần bình tĩnh và đưa con tới cơ sở y tế gần nhất nếu có những biểu hiện dưới đây:
- Trẻ bất tỉnh: Nếu bé bị bất tỉnh, dù chỉ vài giây, cũng có thể nghĩ rằng lực va đập đủ mạnh để gây khối máu tụ.
- Rối loạn tri giác: Ngay sau ngã, bé vẫn tỉnh táo nhưng sau đó một thời gian có những dấu hiệu bất thường như kích động khó dỗ, lơ mơ, tiếp xúc kém. Nếu trẻ chống cự không cho bạn chườm lạnh, có thể yên tâm bé vẫn tiếp xúc tốt.
 |
| Các bé rất hiếu động nên việc xảy ra các chấn thương là điều khó tránh khỏi. Ảnh: Gossipier. |
- Trẻ nôn từ 3 lần trở lên: Thông thường, sau khi ngã, ngay cả khi không có chấn thương sọ não, nhiều bé vẫn có thể nôn 1- 2 lần, do khóc, ho hoặc sự va đập của hộp sọ. Đề phòng trường hợp bé nôn, trong vòng vài giờ đầu sau khi bị ngã, bạn chỉ nên cho con uống nước trong hoặc bú sữa mẹ, không nên dùng thức ăn đặc.
- Đi loạng choạng, mất thăng bằng: Sau khi ngã, nhiều trẻ có thể kêu chóng mặt. Điều này không nguy hiểm. Nếu bé bị mất thăng bằng và ngã thì cần đi khám bác sĩ ngay. Khi bé chơi, hãy theo dõi xem con có làm được mọi chuyện như trước không (ngồi thẳng, đi lại vững vàng, di chuyển tay chân bình thường) hay bé loạng choạng, kéo lê chân, mất phương hướng… Với trẻ chưa biết đi thì có thể quan sát bất thường khi ngồi, bò hoặc dùng tay, quấy khóc, không thể dỗ.
- Dấu hiệu mắt: Trong 24 giờ sau ngã có thể xuất hiện các dấu hiệu như mắt lác, đồng tử hai bên không đều, vấp ngã hoặc lao vào các đồ vật như không nhìn thấy chúng. Trẻ lớn có thể nhìn mờ, nhìn đôi (nhìn một hóa hai), chảy máu hoặc nước dịch từ lỗ mũi, tai
- Ngủ nhiều: Các bé thường có xu hướng ngủ thiếp đi sau khi ngã, điều này khiến việc theo dõi tình trạng ý thức trở thành nhiệm vụ khó khăn đối với cha mẹ. Nếu trẻ bị ngã vào buổi tối, hoặc gần giờ ngủ trưa rất khó để phát hiện. Nếu không thể giữ bé thức, bạn nên để con ngủ, nhưng cần theo dõi sát 2 giờ một lần.
Theo dõi tại nhà sau khi được bác sĩ thăm khám
Một số trường hợp chấn thương sọ não nhưng bé chưa có biểu hiện khi thăm khám và sẽ được bác sĩ cho về nhà. Bé cần được theo dõi tiếp trong vài ngày sau đó. Cha mẹ có thể đưa bé đi khám lại nếu có một trong các dấu hiệu: quấy khóc nhiều; đau đầu gia tăng; buồn nôn hay nôn nhiều; gặp khó khăn khi đi lại, nói năng hoặc nhìn; lơ mơ, khó đánh thức; cử động bất thường, co giật.
Nếu trong thời gian theo dõi bé không có biểu hiện bất thường, về lâu dài gia đình không nên quá lo lắng.
