Bé gái 2 tháng tuổi tử vong do ngạt sữa

Việc bú không đúng tư thế, bú quá no, bú khi đang khóc hoặc đang ho có thể dẫn đến sặc sữa. Ảnh: iStock.

Ngày 9/3, Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) cho biết gần đây, khoa Cấp cứu và Chống độc của đơn vị này tiếp nhận bệnh nhi 2 tháng tuổi trong tình trạng tím tái, ngưng thở và ngưng tim trước khi đến bệnh viện. Mặc dù các bác sĩ đã nỗ lực cấp cứu, cháu bé vẫn không qua khỏi.

Theo gia đình, bé gái là con thứ 3, đẻ non ở tuần thứ 32 với cân nặng lúc sinh là 1,1 kg. Sau sinh, trẻ được tầm soát sức khỏe tại bệnh viện và không phát hiện dấu hiệu bất thường, tăng cân phù hợp với lứa tuổi.

Trước ngày nhập viện, trẻ không có dấu hiệu bất thường. Sáng 21/2, trẻ được mẹ cho bú sữa bình 2 lần nhưng bú ít, trớ sữa, quấy khóc và bụng chướng. Vài giờ sau, phát hiện trẻ tím tái, kích thích không có phản xạ, gia đình lập tức đưa trẻ đến bệnh viện.

Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Thanh Tâm, Phó trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, cho hay trẻ nhập viện trong tình trạng ngưng thở, ngưng tim và được cấp cứu ngưng tuần hoàn ngay.

Kết quả X-quang phổi phát hiện tổn thương nhu mô phổi bên phải lan tỏa. Trong khi đó, kết quả chụp X-quang bụng cho thấy trẻ bị chướng hơi, các quai ruột chứa dịch. Đây là kết quả sau ngưng tim, nhưng cũng có thể là tình trạng viêm ruột từ trước làm cho trẻ dễ sặc, dễ trớ hơn trẻ khỏe mạnh bình thường.

Bác sĩ Thanh Tâm chia sẻ: "Sặc sữa là một trong những tai nạn thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt với trẻ dưới 2 tuổi. Hiện tượng sữa trào vào đường thở này khiến trẻ khó thở, tím tái và có thể gây ngưng thở. Nếu không được sơ cứu kịp thời, tính mạng của trẻ có thể gặp nguy hiểm".

Nguyên nhân sặc sữa ở trẻ

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ bị sặc khi bú bao gồm cho trẻ bú không đúng tư thế, bú quá no, bú khi đang khóc hoặc đang ho. Ngoài ra, sữa mẹ nhiều khiến trẻ nuốt không kịp hoặc sữa chảy nhiều do núm vú cao su có lỗ thông quá rộng.

Tình trạng sặc sữa cũng có thể xảy ra ở trẻ sinh non tháng do có phản xạ bú - nuốt kém hay trẻ bị dị tật bẩm sinh vùng hầu họng như sứt môi, hở hàm ếch…

Dấu hiệu nhận biết trẻ sặc sữa

Phụ huynh cần lưu ý khi đang bú (hoặc sau bú), trẻ đột ngột ho sặc sụa, tím tái, lịm đi và có thể thấy sữa trào qua mũi, miệng.

Đối với những trẻ đẻ non, đặc biệt là trẻ suy dinh dưỡng, có dị tật vùng hàm mặt hay có tình trạng giảm cơ lực (nhược cơ), phản xạ ho sẽ kém hơn. Dấu hiệu sặc sữa ở những trẻ này diễn ra yên tĩnh, chủ yếu là biểu hiện bằng triệu chứng tím. Giai đoạn đầu sẽ tím ở quanh môi, góc mũi, có thể thở nhanh, hoặc thở chậm và ngưng thở.

Phụ huynh không nên cho trẻ bú sữa khi đang ngủ để phòng ngừa bị sặc sữa. Ảnh: Theconversation.

Cách phòng ngừa trẻ bị sặc sữa

Để phòng ngừa trẻ sặc sữa, phụ huynh nên lưu ý những điều dưới đây:

- Khi cho trẻ bú, mẹ cần bế trẻ cao đầu, ở tư thế thoải mái.

- Nên cho trẻ ăn dưới ánh sáng để dễ dàng quan sát được trẻ nuốt sau khi mút sữa và các hiện tượng tím (nếu có).

- Nếu sữa mẹ tiết ra nhiều mà trẻ không bú kịp, mẹ có thể làm hãm tốc độ của dòng sữa bằng cách dùng hai ngón tay kẹp bớt đầu vú lại.

- Ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ sơ sinh, mẹ không nên cho trẻ bú vội vàng.

- Đối với trẻ bú bình, bố mẹ hãy chọn những bình sữa có núm vú phù hợp với lứa tuổi, không quá to, giúp sữa xuống miệng trẻ không quá nhiều, không bị sặc. Khi cho trẻ bú, phụ huynh cần nghiêng bình góc 45 độ để sữa chảy xuống đầy lỗ núm vú.

- Sau khi bú xong, phụ huynh nên bế trẻ nằm sấp trên vai hoặc ngực 15-20 phút, vỗ nhẹ lưng để trẻ ợ bớt hơi trong dạ dày, tránh đầy hơi sẽ kích thích gây sặc.

- Nên chia thành nhiều bữa nhỏ, đặc biệt là đối với trẻ nhẹ cân.

- Trẻ có các dị tật vùng hàm mặt nên đi khám sớm để điều trị kịp thời và có các dụng cụ hỗ trợ để giảm thiểu nguy cơ sặc.

- Cần cho trẻ đến khám tại cơ sở y tế gần nhất khi trẻ nhũ nhi bỏ bú.

Đồng thời, phụ huynh không nên cho trẻ bú sữa khi đang ngủ, đang khóc/cười hay đang ho; tư thế gập cổ khiến trẻ bú khó khăn hơn hoặc ngửa cổ có thể làm trẻ bị sặc sữa lên mũi; không quấn tã, mặc quần áo chật, tránh làm tăng áp lực ổ bụng và không nên ép trẻ ăn quá no.