Giới chức Brazil cho biết vụ bạo loạn xảy ra tại trung tâm cải tạo ở thành phố Altamira thuộc bang Para. Nhà tù có sức chứa chỉ 343 phạm nhân nhưng con số thực tế cao gấp đôi, theo hãng tin G1 của địa phương.
Jarbas Vasconcelos, người đứng đầu hệ thống giam giữ và cải tạo của bang Para, cho biết bạo lực bùng phát vào khoảng 7h ngày 29/7 trong thời gian ăn sáng.
Tiếng súng và gào thét từ nhà tù vọng ra
Một nhóm tội phạm ma túy địa phương xâm chiếm khu vực nhà tù kiểm soát bởi đối thủ. Nhóm này chặt đầu ít nhất 16 phạm nhân rồi phóng hỏa giường đệm khiến hàng chục người chết vì ngạt khói, theo Guardian. Tổng cộng ít nhất 57 phạm nhân thiệt mạng, theo AP.
 |
| Người thân nhiều phạm nhân trong nhà tù thành phố Altamira tập trung chờ thông tin về tình hình vụ bạo loạn ngày 29/7. Ảnh: AP. |
Báo cáo ban đầu cho biết nhóm châm ngòi bạo lực là các phạm nhân thuộc băng đảng Comando Classe A (CCA). Nhóm này đào tẩu khỏi khu vực giam giữ, tấn công sang gian nhà được kiểm soát bởi thành viên Comando Vermelho (CV) – băng đảng tội phạm ma túy khét tiếng ở bang Rio nhưng hoạt động trên khắp lãnh thổ Brazil.
Các phạm nhân nổi loạn còn bắt hai quản ngục làm con tin nhưng sau đó chấp nhận trả tự do. Nhiều nhân chứng ở sân bay lân cận còn nghe thấy tiếng súng và gào thét từ nhà tù vọng sang.
“Chúng tôi tìm thấy nhiều thi thể bị chặt đầu. Số còn lại chết ngạt. Tình hình đã được kiểm soát. Vụ việc được chủ mưu bởi một tổ chức tội phạm nhắm vào đối thủ. Chúng tràn qua khu vực, đốt giết rồi tự chấm dứt đợt tấn công”, Vasconcelos cho biết.
Mảnh đất lý tưởng cho tội phạm
Dân số thành phố Altamira tăng nhanh những năm qua. Lao động nhiều nơi đổ về tham gia dự án đập thủy điện Belo Monte. Các cộng đồng sống ven sông chuyển dần vào thành phố vì nhiều khu vực ngập lún do sông Xingu thay đổi dòng chảy.
Tổng dân số tại Altamira hiện khoảng 109.000 người với một bộ phận lớn là người có thu nhập thấp, trở thành mảnh đất “lý tưởng” cho tội phạm và ma túy bén rễ.
 |
| Cảnh sát Brazil chuẩn bị đột kích nhà tù Puraquequara ở bang Amazonas ngày 27/5. Những cuộc chiến băng đảng trong nhà tù đang làm đau đầu giới chức Brazil. Ảnh: Reuters. |
Cocaine buôn lậu vào Brazil và sang châu Âu chủ yếu đi qua đường dây vận chuyển dọc theo sông Solimoes, nằm ở bang Amazonas cạnh Para. Điều này khiến Para trở thành chiến địa tranh giành ảnh hưởng của nhiều băng đảng tội phạm, theo chuyên gia về bạo lực đô thị Brazil Aiala Couto.
Hoạt động mua bán ma túy ở Amazonas được kiểm soát bởi băng Familia do Norte (FDN). Nhóm được cho là chủ mưu vụ thảm sát giết 56 phạm nhân tại nhà tù Manuas vào dịp năm mới 2017. Nhiều nạn nhân có liên hệ với băng Primeiro Comando da Capital (PCC) đối thủ của FDN tại Sao Paulo.
Sau vụ thảm sát, sức ảnh hưởng của PCC tại các bang trong vùng Amazon giảm đáng kể, trong khi đối thủ trực tiếp của họ là CV gia tăng quyền lực. Ở chiều ngược lại, băng CCA chủ mưu vụ thảm sát ngày 29/7 lại ngày càng thân thiết với FDN, theo Aiala Couto.
“Nhà tù được kiểm soát bởi băng CCA. Vụ thảm sát là cách tốt nhất để dằn mặt việc CV tăng hiện diện ở bang Para. Mục tiêu của chúng là chặn CV đến thành phố Altamira”, Couto nhận định.
