Nguyễn Đức Thùy Dung, người trước đây cùng với Trương Hồ Phương Nga bị khởi tố trong vụ án liên quan đến 16,5 tỷ đồng của Cao Toàn Mỹ, vừa gửi đơn kiện Công an TP.HCM, đòi 2,5 tỷ đồng.
Lý do Thùy Dung đưa ra là trong thời gian bị bắt tạm giam, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM thu giữ 2,5 tỷ đồng từ sổ tiết kiệm của cô để khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, sau khi đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can thì công an chưa hoàn trả lại số tiền trên cho Dung.
Do đó, Dung khởi kiện, yêu cầu Công an TP.HCM trả lại số tiền này. Bên cạnh đó, cô còn yêu cầu tòa án buộc bị đơn bồi thường tổn thất do việc chậm trả số tiền trên và chi phí phát sinh trong quá trình khởi kiện vụ án.
Có căn cứ khởi kiện
Trao đổi với Zing.vn, luật sư Lâm Quang Quý (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết căn cứ vào Điều 106 Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS) về xử lý vật chứng; khi cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an TP.HCM ban hành quyết định đình chỉ vụ án, thì phải trả lại vật chứng cho chủ sở hữu.
Trong vụ án này, theo luật sư, 2,5 tỷ là vật chứng nên cơ quan điều tra phải trả lại số tiền này cho Thuỳ Dung. Hơn nữa đến lúc này, chưa thấy có bất kỳ quyết định nào xử lý số tiền 2,5 tỷ này.
Mặt khác, 2,5 tỷ mà công an thu giữ là từ sổ tiết kiệm theo yêu cầu của Thuỳ Dung nhằm mục đích khắc phục hậu quả của vụ án (nếu có), chứ chưa được xác định số tiền này có nguồn gốc từ tiền chiếm đoạt của ông Cao Toàn Mỹ hay không. Do đó, theo luật sư, trường hợp này Thùy Dung khởi kiện là có căn cứ.
 |
| Thùy Dung kiện, đòi Công an TP.HCM trả 2,5 tỷ đồng. Ảnh: Lê Quân. |
Luật sư Nguyễn Văn Dũ (Đoàn Luật sư TP.HCM) phân tích theo quyết định đình chỉ điều tra của cơ quan CSĐT thì Phương Nga và Thuỳ Dung không thực hiện hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, tất cả số tiền ông Mỹ chuyển cho Nga và Dung không còn là vật chứng của vụ án hình sự nữa. Tiền đó đã được xác định không phải là đối tượng bị chiếm đoạt, không có quan hệ sở hữu bị xâm hại.
Nếu không phải là vật chứng thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp. Trước đó, cơ quan CSĐT thu giữ của Thùy Dung thì phải trả lại cho Dung. Nếu cơ quan CSĐT đã giao số tiền đó cho ông Mỹ thì cơ quan CSĐT có trách nhiệm yêu cầu ông Mỹ hoàn lại để trả cho Dung.
"Việc trước đây Dung có lời khai nhận tội đồng phạm lừa đảo với Nga và đồng ý trả lại tiền đó cho ông Mỹ là không đúng sự thật. Vì hai người đã được kết luận không có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền của ông Mỹ. Nên việc trả tiền đó cũng vô hiệu. Ông Mỹ chiếm hữu 2,5 tỷ đó không có căn cứ pháp lý", luật sư Dũ phân tích.
"Theo thông tin thì trước đây cơ quan CSĐT đã phong toả 2,5 tỷ đồng của ông Mỹ trong tài khoản ngân hàng. Nếu ông Mỹ không tự nguyện trả thì cơ quan CSĐT có thể xử lý tiền phong toả trả cho Dung. Trong giai đoạn điều tra, cơ quan chức năng có quyền trả tài sản bị chiếm đoạt cho bị hại. Do nhận định có tội nên cơ quan CSĐT trả tiền cho ông Mỹ lúc đó là đúng thẩm quyền, có căn cứ. Nhưng sau này kết luận bản chất vụ án không có hành vi lừa đảo thì phải giải quyết lại số tiền này", luật sư Dũ nêu.
Theo luật sư, Nga và Dung đang khiếu nại quyết định đình chỉ. Nhưng không rõ có khiếu nại nội dung bản kết luận hay không? Nếu không khiếu nại nội dung kết luận thì nhận định trong bản kết luận cho rằng có sự việc nhờ mua nhà, ông Mỹ chuyển tiền cho Nga và Dung sẽ có giá trị pháp lý. Và đó sẽ là căn cứ để ông Mỹ khởi kiện vụ án dân sự đòi lại tiền.
Luật sư Lê Văn Hoan (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng việc khiếu nại và yêu cầu trả lại số tiền 2,5 tỷ đồng là quyền của Dung và cơ quan điều tra có chấp nhận hay không thể hiện qua quá trình giải quyết khiếu nại. Nếu không đồng ý thì Dung có quyền khiếu nại tiếp đến VKS cùng cấp.
Giải quyết bằng vụ kiện dân sự khác
Luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng theo quy định, khi đình chỉ vụ án thì cơ quan tố tụng phải hoàn trả lại các tài sản cho người liên quan nếu các tài sản đó không liên quan đến vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, trong vụ án này, ban đầu Thùy Dung thừa nhận giữ tiền của Cao Toàn Mỹ, Công an TP.HCM thu giữ của Dung rồi trả lại cho Cao Toàn Mỹ. Sau đó lại thu hồi từ ông Mỹ để chờ giải quyết chung với vật chứng.
Theo luật sư, lúc này vụ việc chuyển thành dân sự nên các bên có thể khởi kiện ra tòa án dân sự để giải quyết. Nếu ông Mỹ còn quản lý số tiền này thì Dung nên khởi kiện ông ta. Vì lời khai trước đó của Dung thừa nhận giữ của ông Mỹ nên công an mới thu hồi và giao cho Mỹ.
Còn nếu số tiền lưu ở cơ quan điều tra do ông Mỹ nộp lại thì cá nhân ông Mỹ cũng có thể làm đơn khởi kiện ra tòa án yêu cầu áp dụng biện pháp ngăn chặn giữ nguyên số tiền này.
 |
| Dung cùng Phương Nga trước trụ sở Công an TP.HCM ngày 1/2. Ảnh: Lê Quân. |
Luật sư Hoan phân tích do vật chứng là số tiền 2,5 tỷ này ông Cao Toàn Mỹ cho rằng đó là tiền của ông ấy nên có sự tranh chấp giữa các bên. Trong trường hợp này, cơ quan điều tra có thể tiếp tục phong tỏa để các bên khởi kiện ra tòa, giải quyết tranh chấp theo quy định về tố tụng dân sự theo Khoản 4, Điều 106 BLTTHS (trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự).
Theo luật sư Hoan, do vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều ra nên cơ quan điều tra có quyền xử lý vật chứng. Việc xử lý vật chứng được quy định tại Khoản 2, Điều 106 BLTTHS. Nếu vật chứng có tranh chấp thì được giải quyết theo thủ tục tố tụng. "Việc Dung khiếu nại đòi 2,5 tỷ từ công an nhưng do ông Mỹ có tranh chấp số tiền này nên cơ quan điều tra chưa trả lại là có căn cứ", luật sư nói.
Luật sư Dũ nói thêm, mặc dù cơ quan CSĐT kết luận không có lừa đảo và có việc nhờ mua nhà, tức tiền của ông Mỹ chuyển cho Nga và Dung nhưng việc ông Mỹ có đòi lại tiền hay không thì phải thực hiện theo trình tự, thủ tục tố tụng dân sự và chờ bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của toà án.
Không đồng ý nhận quyết định đình chỉ
Phương Nga và Thùy Dung được TAND TP.HCM đưa ra xét xử lần đầu vào ngày 21/9/2016. Tuy nhiên, sau 1 ngày xét xử, trước việc Phương Nga khai rằng nhận 16,5 tỷ đồng từ ông Mỹ là do có hợp đồng tình ái, HĐXX phải trả hồ sơ, yêu cầu cơ quan điều tra làm rõ tình tiết này.
Ngày 22/6/2017, TAND TP.HCM tiếp tục mở phiên tòa sơ thẩm lần 2. Một tuần sau đó, tòa trả hồ sơ đề nghị điều tra bổ sung, đồng thời cho Phương Nga và Thùy Dung tại ngoại. Sau đó, nhà chức trách đề nghị chuyển tội danh của 2 bị can từ Lừa đảo chiếm đoạt tài sản sang Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức. Khi cơ quan CSĐT chuyển kết luận qua cho Viện KSND TP.HCM để chờ phê chuẩn, VKS đã khuyến cáo cơ quan chức năng cần thận trọng khi miễn trách nhiệm hình sự với 2 bị can này.
Bởi khung hình phạt của tội Làm giả con dấu, tài liệu cùa cơ quan, tổ chức là từ 6 tháng đến 2 năm tù; trong khi đó, Phương Nga và Thùy Dung đã bị tạm giam hơn 2 năm 3 tháng về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, vượt quá mức hình phạt cao nhất quy định tại điều khoản này.
 |
| Phương Nga và Thùy Dung tại phiên tòa tháng 6/2017. Ảnh: Tùng Tin. |
Ngày 12/3, cả hai đến nhận quyết định đình chỉ vụ án; vật chứng là điện thoại, iPad... và 37 triệu đồng cơ quan điều tra thu giữ trước đó. Tuy nhiên, ngay sau đó, Phương Nga và Thùy Dung đã khiếu nại quyết định này của Công an TP.HCM và VKS.
Phương Nga cho rằng các quyết định này không phản ánh đúng sự thật khách quan của vụ án. Cô khẳng định mình không phạm tội Sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức. Đồng thời, Phương Nga chỉ ra vào năm 2015, VKSND TP.HCM đã hủy bỏ quyết định khởi tố bị can đối với Nga và Dung về tội danh làm giả con dấu.
Về việc miễn trách nhiệm hình sự, Phương Nga cho rằng chỉ áp dụng đối với người phạm tội, không thuộc trường hợp của cô và Dung. Do đó, cô đề nghị Viện trưởng VKSND TP.HCM xem xét lại, đồng thời giám sát việc xử lý đơn tố cáo của ông Cao Toàn Mỹ về hành vi Vu khống.
Riêng Thùy Dung đề nghị VKS giám sát việc thực hiện quyết định thu hồi 2,5 tỷ đồng từ ông Cao Toàn Mỹ trả cho mình, có văn bản trả lời về thời hạn thu hồi số tiền này.
