|
|
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. Ảnh: Reuters. |
Cáo buộc được WHO đưa ra liên quan tới các phát hiện gần đây về dữ liệu môi trường và mẫu gene được thu thập tại chợ hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán, nơi phát hiện những ca Covid-19 đầu tiên, theo New York Times.
"Các dữ liệu này đáng lẽ có thể được chia sẻ từ 3 năm trước", Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc WHO, nói.
Maria Van Kerkhove, quan chức phụ trách ứng phó Covid-19 của WHO, cho biết các cuộc điều tra nguồn gốc dịch bệnh của WHO gặp khó khăn vì không được tiếp cận các dữ liệu gốc tại Vũ Hán.
"Trung Quốc có năng lực kỹ thuật tiên tiến, tôi tin rằng có nhiều dữ liệu vẫn chưa được chia sẻ", bà Van Kerkhove nói. Các dữ liệu mà quan chức WHO nhắc tới bao gồm kết quả xét nghiệm tại Vũ Hán cũng như khắp Trung Quốc, hoạt động của phòng thí nghiệm Vũ Hán, các ca mắc bệnh đầu tiên.
Tháng trước, các nhà khoa học quốc tế từ Pháp, Australia và Mỹ phát hiện trên cơ sở dữ liệu trực tuyến GISAID những trình tự gene chưa từng được công bố từ chợ hải sản Hoa Nam. Các dữ liệu này được đăng tải bởi một số nhà khoa học Trung Quốc, trong đó có những người làm việc với CDC Trung Quốc.
Các nhà khoa học phát hiện những mẫu dương tính với virus Corona chứa dữ liệu di truyền của loài lửng chó. Điều này cho thấy lửng chó có thể là vật chủ trung gian trước khi virus từ động vật lây sang người.
Tuy nhiên, khi các nhà khoa học quốc tế liên hệ nhóm các nhà khoa học Trung Quốc, những người đã tải dữ liệu này lên, các dữ liệu đã biến mất khỏi cơ sở dữ liệu trực tuyến.
WHO sau đó chỉ trích Trung Quốc vì không chia sẻ dữ liệu sớm hơn, đồng thời chất vấn vì sao các dữ liệu tiếp tục bị xóa mà không có lời giải thích.
Trước các cáo buộc của WHO, Giám đốc CDC Trung Quốc Shen Hongbing hôm 8/4 tuyên bố nước này không che giấu dữ liệu về Covid-19.
"Chúng tôi không che giấu bất cứ ca bệnh, mẫu bệnh phẩm hay kết quả xét nghiệm và phân tích. Cáo buộc chống lại chúng tôi là điều không thể chấp nhận, không thể tha thứ", ông Shen nói.
Quan chức Trung Quốc cũng bác bỏ cáo buộc chậm chia sẻ các trình tự gene, cho biết nước này cần thời gian để xử lý và đăng tải dữ liệu.
Ông Shen đồng thời chỉ trích nhân viên cơ sở dữ liệu trực tuyến GISAID. Quan chức này cho hay các dữ liệu là một phần của một nghiên cứu khoa học, chúng sẽ được công khai sau khi toàn văn nghiên cứu được công bố.
Tuy nhiên, GISAID đã vô tình công bố các dữ liệu này trước. Sau khi các nhà khoa học Trung Quốc phát hiện, họ đã yêu cầu GISAID điều chỉnh lại chế đố công khai của các dữ liệu.
