“Bọn anh bắt được Tình rồi, đang di lý về Hà Nội”, quyền Tổng cục trưởng Tổng cục cảnh sát Trần Văn Vệ không giấu được niềm vui khi điện thoại với phóng viên rạng sáng 17/9. Vị trung tướng và một số tướng lĩnh của tổng cục tếu táo nói rằng sau 6 ngày mất ăn mất ngủ, thành viên ban chuyên án sắp có được một đêm trọn giấc khi đặt dấu chấm kết thúc cho cuộc trốn chạy ngỡ chỉ có trong phim ảnh của 2 tử tù tại trại tạm giam T16.
Đục tường bằng miếng sắt giấu trong hậu môn
Trại tạm giam T16 của Bộ Công an nằm ở vị trí xã Mỹ Hưng, huyện Thanh Oai, cách trung tâm Hà Nội hơn 20 km. Từ ngoài quốc lộ 21B đi vào trại tạm giam này khoảng 4km. Phía trước mặt trại là một xưởng nghề cho các phạm nhân cải tạo. Xung quanh nơi đây là cánh đồng và một số nhà dân.
Đêm 10/9, nơi đây có mưa to do ảnh hưởng của cơn bão số 10, 2 tử tù là Nguyễn Văn Tình (28 tuổi, quê Hà Nội) và Lê Văn Thọ (37 tuổi, quê Hải Dương) đã thực hiện cuộc vượt ngục.
Ngay sau khi xảy ra sự việc, nhiều xe cảnh sát gấp gáp ra vào trại tạm giam Một cán bộ địa phương đề nghị giấu tên cho biết ông nhận được thông báo 2 tử tù nguy hiểm vượt ngục lúc hơn 7h. Cảnh sát địa phương và đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an nhanh chóng có mặt điều tra, truy lùng 2 người mang án tử vừa trốn khỏi phòng biệt giam.
Theo cảnh sát, 2 tên này bị cùm chân, nhốt cùng phòng biệt giam có camera giám sát. Phía ngoài, quản giáo canh gác nhiều vòng. Trại có tường bao cao 4 m căng dây thép gai, chông sắt sắc nhọn và hào sâu.
 |
| Để bắt được tử tù Tình, đại tá Phạm Trọng Điềm, Phó cục trưởng C47 nói đã phải huy động gần 400 cán bộ, chiến sĩ tham gia. Ảnh: Hoàng Lam. |
21h hôm đó, cán bộ trực vẫn thấy 2 tử tù qua camera. Nhưng sau đó, phòng biệt giam chỉ còn lại cùm chân và dấu vết của một cuộc vượt ngục.
Theo lời khai của Tình khi bị bắt, việc vượt ngục do Thọ đã lên kế hoạch từ rất lâu. Khi chuyển trại về T16, tên tử tù bị tuyên án hồi tháng 5 đã giấu miếng sắt nhỏ trong hậu môn.
Với tài mở khóa, Thọ có thể mở cùm chân hoặc bất cứ loại khóa nào. Hàng ngày, tên này bí mật khoét từng đoạn mạch tường phòng giam. Tử tù sau đó lấy cơm trộn kem đánh răng bít lại chỗ cạy phá để không bị phát hiện. “Quản giáo nếu không chú ý quan sát thì rất khó nhận ra”, một cán bộ tham gia truy bắt tử tù trốn trại kể.
Đêm hôm đó, Thọ mở cùm chân cho Tình rồi chúng dỡ 4 viên gạch chui khỏi phòng biệt giam. Tình nói anh ta lưỡng lự định tự thú khi còn trong khuôn viên T16 nhưng thấy đồng phạm thuyết phục, hắn đã trèo lên chòi canh gần tường rào rồi đu dây ra ngoài.
Sáng 11/9, nhiều cảnh sát rà soát trong và ngoài trại giam nhưng không tìm ra tung tích hai phạm nhân vượt ngục.
Tử tù hẹn gặp người yêu cũ
Không lâu sau vụ vượt ngục xảy ra, tại Hải Dương, L. (nữ nhân viên một quán massage) nhận được cuộc gọi từ một thuê bao lạ. Theo Vietnamnet, người gọi đến là tử tù Thọ - người yêu cũ của cô gái.
Nhiều năm trước, khi hai người còn mặn nồng thì nữ 9X bất ngờ phát hiện Thọ có bạn gái ở quê. Cô đã chủ động nói chia tay nhưng Thọ không chịu.
Mối quan hệ giữa gã giang hồ cộm cán với cô gái 23 tuổi chấm dứt khi Thọ trở thành tử tù với hàng loạt tội danh nghiêm trọng. Sau khi trốn trại, người đầu tiên Thọ liên lạc là L.
Biết người yêu cũ không còn nơi nương tựa, nữ nhân viên quán massage đã mở lòng, đồng ý gặp lại. Tối 13/9, Thọ bắt taxi đến nơi L. làm việc để đón cô gái này về một nhà nghỉ ở thị xã Chí Linh.
Hàn huyên chừng 40 phút thì L. rời đi. Khi đó, nữ 9X thấy người yêu cũ mang theo nhiều tiền. Tử tù đã nhờ cô mua điện thoại và nhiều sim rác để liên lạc.
Sau 2 hôm ngừng liên hệ, ngày 15/9, Thọ lại gặp L. tại một nhà nghỉ ở Hải Dương. Hôm đó, tử tù tiếp tục nhờ bạn gái đi mua một số vật dụng cần thiết.
Để có tiền quay về gặp người yêu, trước đó, Thọ đã theo Tình về quê ở Thạch Thất (Hà Nội). Theo đại tá Phạm Trọng Điềm, Phó cục trưởng Cục cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, hai tử tù ranh mãnh đã mượn điện thoại của người đi đường để báo tin cho người thân và bạn bè.
 |
| Chiếc xe máy Tình dùng để trốn chạy. Ảnh: Công an cung cấp. |
Cầm 20 triệu và mượn xe máy của người quen, Tình và Thọ di chuyển về phía Đông Bắc Bộ. Ngày 13/9, Công an Quảng Ninh nắm thông tin 2 tử tù xuất hiện ở TP Hạ Long nên tổ chức rà soát và phát thông báo nhân dạng đến người dân.
Bị truy lùng gắt gao, Thọ và Tình quyết định đường ai nấy đi. Thọ quyết định nán lại khu vực Hải Dương - Quảng Ninh để tìm gặp người yêu cũ. Tên còn lại phóng xe quay về thủ phủ ma túy Lóng Luông ở huyện Vân Hồ, Sơn La.
Theo lời khai ban đầu, Tình cũng được một số người thân, bạn bè giúp đỡ khi lẩn trốn. Sau khi xác định chiếc xe Dream đi mượn bị nhận dạng, tử tù 28 tuổi đã lên nhà chú họ ở Kỳ Sơn mượn chiếc xe Wave RS. Trên đường di chuyển, tên này liên lạc với một vài người khác để nắm tình hình, có phương án né tránh các chốt kiểm soát của công an.
Sa lưới vì dấu hiệu bất thường trên Facebook
Các tướng lĩnh tham gia chuyên án thừa nhận việc truy bắt 2 tử tù trốn trại giống như cuộc đua thời gian. Nếu Thọ là giang hồ máu lạnh được nhiều đàn em nể sợ thì Tình lại là tội phạm mua túy có mối quan hệ mật thiết với nhiều kẻ cộm cán ở địa bàn Tây Bắc.
Lãnh đạo Cục C47 (Bộ Công an) nhận định, khi trốn trại ra ngoài, bộ đôi này gặp khó khăn kinh tế và phương tiện đi lại nên có thể tiếp tục gây án. Việc chậm trễ truy bắt sẽ tạo điều kiện để 2 tử tù trốn ra nước ngoài.
 |
| Thọ bị bắt ở huyện Nam Sách. Đồ họa: Hoàng Hiệp. |
Theo lời kể của một thành viên ban chuyên án, hành trình vây bắt Thọ và Tình gặp bất lợi về thời tiết. Đúng hôm bão số 10 khiến cả miền Bắc mưa giông thì các lực lượng làm nhiệm vụ có được những thông tin quý giá về 2 tử tù.
Vietnamnet dẫn nguồn tin riêng cho biết những ngày Thọ trốn nã, Facebook người yêu cũ của tử tù đăng nhiều dòng cảm xúc lạ. Tung tích Thọ được ban chuyên án lần ra khi áp dụng các biện pháp nghiệp vụ.
Chiều 16/9, trong cơn mưa xối xả, thiếu tướng Hồ Sĩ Tiến, Cục trưởng Cục cảnh sát hình sự, dẫn đầu cánh quân phục kích một số địa điểm ở Hải Dương mà Thọ có thể ghé qua.
Cách đó hơn 200 km, tại một cánh rừng già ở huyện Mai Châu (Hòa Bình), các tổ công tác dưới sự chỉ đạo của thiếu tướng, Cục trưởng Cục cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Nguyễn Anh Tuấn cũng khép chặt vòng vây tử tù còn lại.
Hơn 17h, ban chuyên án xác định Thọ bắt taxi từ TP Hải Dương đi về hướng huyện Nam Sách. Khi xế hộp chạy qua cổng chợ Hóp ở trung tâm xã Nam Hồng (huyện Nam Sách) thì bị một số cảnh sát đi xe máy chặn lại.
“Hai người xuất hiện rồi đập kính taxi tìm cách mở cửa. Trong cabin, người đàn ông ngồi trên ghế vùng vẫy”, một phụ nữ bán hàng gần đó kể lại.
Cả khu chợ nhốn nháo khi tiếng súng vang lên. Những người có mặt khi đó kể Thọ cố gắng chống trả nên cảnh sát hình sự đã nổ súng chỉ thiên cảnh cáo. Vừa ra lệnh, lực lượng mặc thường phục vừa lôi tên tử tù ra khỏi ôtô rồi khống chế, trùm mặt kín đầu.
Lúc này, người dân phố chợ mới biết người bị bắt là Lê Văn Thọ, kẻ vượt ngục bị truy lùng gắt gao. Sau đó, tử tù nhanh chóng được áp giải quay trở lại trại giam T16.
 |
|
Tử tù Nguyễn Văn Tình sau khi bị bắt. Ảnh: Hoàng Tín. |
Xác nhận với Zing.vn ngay khi Cục cảnh sát hình sự bắt được Thọ, trung tướng Trần Văn Vệ ngập ngừng khi phóng viên đề cập đến tử tù trốn trại còn lại. Người đứng đầu Tổng cục cảnh sát có lý do lo lắng khi Tình vẫn chưa bắt được dù chiều hôm đó trên mạng xã hội tràn ngập lời khen ngợi lực lượng cảnh sát. Nhiều người chúc ban chuyên án sớm bắt được tử tù trốn trại thứ 2.
Khi những đường link bài viết với hastag #Tửtùvượtngục còn đang "nóng bỏng" thì thông tin Tình bị bắt ở gần Hang Kia - Pà Cò được báo về. Nhiều cán bộ cấp cao của ngành công an, trong đó có trung tướng Vệ đêm 16/9 không một phút chợp mắt.
Trả lời điện thoại phóng viên chỉ sau vài hồi chuông, những người có trách nhiệm của Bộ Công an nhanh chóng xác nhận lúc 1h sáng 17/9, cánh quân do Cục cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy chủ trì đã bắt được Nguyễn Văn Tình tại một nhà tạm nằm giữa cánh rừng bạt ngàn ở xã Tân Sơn (Mai Châu, Hòa Bình), cách điểm nóng ma túy Lóng Luông chừng 15 km.
Trước khi sa lưới, tử tù này điều khiển xe máy di chuyển theo quốc lộ 6 lên Sơn La. Thấy cảnh sát chốt chặn các dọc đường, Tình nảy ý định băng qua những cánh rừng.
Ngay khi khoanh vùng được vị trí tử tù dừng chân trong đêm, các mũi trinh sát bám rừng suốt 5 ngày đã tiếp cận căn nhà tạm, tuy nhiên Tình đã chạy trốn.
 |
| Khu vực Mai Châu nơi Tình bị bắt là vùng rừng núi hiểm trở. Đồ họa: Hoàng Hiệp. |
Sau gần 3 giờ mật phục, cảnh sát bắt được Tình khi tử tù quay lại nhà tạm tìm đồ ăn. Cảnh sát vừa mặc áo chống đạn vừa mặc áo rét để chống chọi với sương và mưa rừng đã áp giải phạm nhân mang án tử trong tình trạng mệt mỏi lên xe về trại tạm giam T16 ngay trong đêm.
Khai khi sa lưới, Tình nói Thọ là người chủ mưu lôi kéo anh ta vượt ngục. Còn Thọ khai động cơ trốn trại là sợ bị tử hình. Theo Công an nhân dân, khi trốn chạy, Thọ liên tục thuê taxi chạy vòng vèo qua các tỉnh, mỗi nơi không dám dừng lại quá 20 phút. Sợ bị cảnh sát vây ráp, tử tù kể không dám ngủ, ăn uống ngay trên xe.
Thỉnh thoảng Thọ xem tin tức trên mạng để nắm thông tin về Tình. Biết bị cảnh sát truy lùng nhưng tử từ quê Hải Dương không nghĩ bị bắt nhanh như vậy. “Em xin lỗi vì đã làm liên luỵ đến nhiều người quá, nhất là các cán bộ quản lý trại tạm giam và những người liên quan đến việc chạy trốn của em. Em ân hận nhất vì từ trước đến nay không làm được gì cho bố mẹ. Bây giờ bố mẹ em nghe tin này chắc sẽ đột quỵ mất”, Thọ chia sẻ với Công an nhân dân khi được dẫn giải trở lại T16.
 |
| Lê Văn Thọ sau khi bị bắt. Ảnh: P.H. |
Ai giúp đỡ tử tù bỏ trốn?
Trả lời VTV, trung tướng Trần Văn Vệ, quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát đánh giá vụ 2 tử tù vượt ngục là vụ việc rất nghiêm trọng.
Sau khi xảy ra sự việc cơ quan điều tra VKSND Tối cao đã khởi tố vụ án hình sự Thiếu trách nhiệm để người bị giam trốn. Cơ quan điều tra xác định một số cán bộ quản giáo, chiến sỹ thuộc trại tạm giam T16 đã thiếu trách nhiệm trong giám sát, canh gác phạm nhân để cho 2 tử tù bỏ trốn.
Bộ Công an ra quyết định tạm đình chỉ công tác giám thị và hơn 10 cán bộ trại giam T16 để xem xét trách nhiệm liên quan vụ 2 tử tù vượt ngục.
 |
| Lê Văn Thọ (phải) và Nguyễn Văn Tình. |
Với những người đã liên lạc hay giúp đỡ 2 tử tù, đó là người yêu cũ của Thọ hay người thân cho Tình mượn xe máy, cơ quan cảnh sát điều tra đã triệu tập họ để ghi lời khai, làm rõ vai trò liên quan.
Theo luật sư Nguyễn Anh Thơm, cán bộ quản lý thiếu trách nhiệm để tội phạm trốn trại sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ từ 6 tháng đến 2 năm. Tùy theo mức độ phạm tội của phạm nhân, cán bộ quản trại sẽ bị phạt từ 2 tháng đến 15 năm.
Đặc biệt, trường hợp cán bộ quản giáo giúp sức cho phạm nhân bỏ trốn sẽ bị khởi tố đồng phạm về Tội trốn khỏi nơi giam giữ, hình phạt cao nhất đến 10 năm tù. Nếu bị phát hiện nhận tiền hối lộ sẽ bị xử phạt tùy lượng tiền.
Còn luật sư Hoàng Trọng Giáp (Đoàn luật sư Hà Nội) đánh giá, trong trường hợp cơ quan điều tra kết luận hành vi vượt ngục của tử tù có tổ chức hoặc sử dụng vũ lực đối với cán bộ trại giam, những người như L. (người yêu cũ của Thọ) có thể bị xử lý hình sự về tội Che giấu hoặc Không tố giác tội phạm (hình phạt cao nhất đến 3 năm tù) nếu biết Thọ vượt ngục và đang trốn chạy.
Nếu tử tù trốn trại không có tổ chức hoặc không dùng vũ lực, L. dù nhận thức được Thọ đang đào tẩu cũng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, hành vi này có thể bị phạt hành chính đến 3 triệu đồng, theo Nghị định 167.
