10 tử địa đối với phóng viên trong năm 2012

Những người hoạt động trong lĩnh vực báo chí nhiều phen phải đứng giữa ranh giới của sự sống và cái chết trong quá trình tác nghiệp. Trong một thập kỷ qua, đã có 960 nhà báo bị giết hại.

Dưới đây là danh sách 10 quốc gia nguy hiểm nhất đối với các phóng viên, nhà báo theo xếp hạng của Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ). Tuy nhiên, với những trường hợp phóng viên, nhà báo bị sát hại vì lý do cá nhân hoặc không rõ ràng, CPJ không tính vào danh sách này.

10. Mexico

Tổng số các vụ sát hại phóng viên, nhà báo từ năm 1992: 28 vụ.

89% các nhà báo bị sát hại ở Mexico kể từ năm 1992 đến nay chủ yếu là do các tập đoàn tội phạm liên quan đến ma túy và các băng nhóm xã hội đen gây ra. Tuy nhiên, hầu hết những kẻ giết người lại không bị trừng phạt. Nguyên nhân một phần xuất phát từ sự thất bại của Chính phủ Mexico trong cuộc chiến tranh ma túy ở nước này.

Mexico nổi tiếng với các vụ giết người liên quan đến các băng đảng tội phạm ma túy.

Một trong số các nạn nhân là nhiếp ảnh gia báo chí trẻ tuổi tên là Luis Emanuel Ruiz Carrillo, làm việc cho tờ La Prensa. Anh bị bắt cóc cùng một người anh em họ tên là Juan Gomez Melendez và người dẫn chương trình truyền hình được yêu thích ở Mexico Jose Luis Cerds Melendez. Cả ba người sau đó được tìm thấy đã chết do các vết thương ở đầu. Cạnh đó, có một dòng chữ được sơn nổi bật lên tường: “Hậu quả của việc không chịu hợp tác với Zetas”. Zetas là một tổ chức tội phạm ma túy lớn, hoạt động ngoài vòng pháp luật ở Mexico.

Khi bị sát hại, nhiếp ảnh gia trẻ tuổi Ruiz mới 21 tuổi, vẫn còn học đại học và vừa chiến thắng một giải thưởng báo chí lớn vào năm trước đó. Anh vừa được nhận vào làm việc cho tờ La Prensa cách đó 8 tháng.

9. Ấn Độ

Tổng số vụ sát hại phóng viên, nhà báo từ năm 1992: 28 vụ

Gần một nửa các vụ sát hại phóng viên, nhà báo ở Ấn Độ từ năm 1992 đến nay là do các nhóm và các đảng phái chính trị nổi lên ở nước này bởi tình trạng xung đột sắc tộc và bạo loạn ở Kashmir gây ra.

Tuy nhiên, hầu hết những kẻ cướp đi mạng sống của các phóng viên, nhà báo không bị trừng trị với tỷ lệ gần như tuyệt đối: 94%. Nạn nhân bao gồm những người làm việc trong lĩnh vực báo in, phát thanh, truyền hình, thường bị giết hại do bị đánh đập và tra tấn.

Cảnh sát Ấn Độ gần như chịu thua trong các vụ sát hại phóng viên, nhà báo có liên quan đến các thế lực chính trị trong nước.

Ông M. L. Manchanda, Giám đốc một đài phát thanh ở Patiala là một trong số những nạn nhân. Theo Diễn đàn Tưởng niệm các nhà báo tự do, ông Manchanda bị nhóm chiến binh Punjabi Babbar Khalsa sát hại hết sức dã man bằng cách chặt đầu. Đầu của ông Manchanda được tìm thấy ở Patial, còn thân thể của ông bị bỏ lại ở Ambala.

Singh Babbar Gurdial, một trong những hung thủ sát hại ông Manchanda dã man đã bị giết trong một cuộc đụng độ với cảnh sát cùng ngày phát hiện ra thi thể của nạn nhân. Ngoài ra, kẻ đạo diễn vụ bắt cóc, giết người Amrki Singh Kauli Babbar cũng bị phát hiện và bị giết sau đó không lâu.

8. Syria

Tổng số các vụ sát hại phóng viên, nhà báo từ năm 1992: 29 vụ

Đa số phóng viên, nhà báo thiệt mạng là công dân Syria làm việc trong lĩnh vực truyền hình và các phương tiện truyền thông Internet. Hầu hết họ đều thiệt mạng khi đang đấu tranh cho nhân quyền, tự do, công lý và chống lại chiến tranh, áp bức, bạo lực.

Hơn một nửa trong số thủ phạm bị nghi ngờ có dính líu đến quan chức chính phủ, giới quân sự hoặc các nhóm chính trị. Tuy nhiên, phần lớn thủ phạm chưa bị mang ra xét xử do cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài ở nước này.

Phóng viên nghiệp dư trẻ tuổi Anas al-Tarsha là một trong số các phóng viên, nhà báo bị sát hại ở Syria.

Anas al-Tarsha, hay còn gọi là "Anas al-Homsi”, là một phóng viên nghiệp dư còn rất trẻ nhưng đã bị sát hại ở thành phố Homs, Syria trong khi đang quay phim về vụ pháo kích quận Qarabees. Trong 3 tuần, thành phố Homs đã bị giày xéo bởi các cuộc đụng độ liên tiếp giữa quân đội Chính phủ Syria và phe đối lập. Trước khi bị sát hại, Al-Tarsha đã quay và đăng tải các đoạn phim cùng các bài viết mô tả tình hình chiến sự trong thành phố lên Youtube và các hãng thông tấn thường cập nhật và dẫn lại thông tin từ phóng viên nghiệp dư này bởi họ không được phép tiếp cận thành phố. Đáng tiếc, sau đó Anas bị giết và là phóng viên thứ 4 bị sát hại trong tuần đó. Lúc đó, anh mới 17 tuổi.

7. Colombia

Tổng số các vụ sát hại phóng viên, nhà báo từ năm 1992: 44 vụ

Các phóng viên, nhà báo bị sát hại ở Colombia chủ yếu làm việc trong lĩnh vực truyền hình, phát thanh hoặc các bình luận viên tại các cơ quan báo in.

Phần lớn các nạn nhân bị giết vì đấu tranh chống tham nhũng, cường quyền, tội phạm và kêu gọi tôn trọng nhân quyền. Hơn một nửa những kẻ tình nghi được cho là có liên quan tới giới chính khách hoặc các quan chức bán quân sự. Do đó, 98% trong số chúng không bị trừng phạt.

Nhà thơ trào phúng chính trị nổi tiếng Jaime Garzon.

Nhà thơ trào phúng nổi tiếng Jaime Garzon là người dẫn chương trình phát thanh buổi sáng ở Bogota và cũng thường xuyên dẫn các bản tin thời sự trên truyền hình là một trong số các nạn nhân bị sát hại. Ông bị bắn chết khi đang lái xe đi làm bởi hai người đàn ông lạ mặt đi trên một chiếc xe máy. Những kẻ giết người đã nhắm bắn vào đầu và ngực của Garzon, không cho nạn nhân của chúng có cơ hội thoát chết.

Trước đó, ông Garzon bị liệt vào danh sách đen của Carlos Castaño, lãnh đạo của tổ chức Lực lượng Tự vệ liên Colombia (AUC), một nhóm bán quân sự cánh hữu khét tiếng. Hơn nữa, một đồng nghiệp của nạn nhân cũng khai báo trước khi bị sát hại một ngày, ông Garzón đã có cuộc gặp với nhóm AUC ngày 14/8/1999. Tuy nhiên, AUC tuyên bố họ không liên quan và không chịu trách nhiệm cho cái chết của ông Garzon. Giữa năm 2.000, Chính phủ Columbia tuyên bố, lãnh đạo của AUC, Castaño là thủ phạm trong vụ sát hại ông Garzón.

6. Pakistan

Tổng số các vụ sát hại phóng viên, nhà báo từ năm 1992: 48 vụ

Nguy hiểm luôn chực chờ các phóng viên theo dõi tin tức ở các khu vực bộ tộc vô chính phủ ở Pakistan. Từ năm 1992 đến nay, có tất cả 48 phóng viên (tất cả đều là nam) đã thiệt mạng. Họ làm việc trong ngành báo in và truyền hình liên quan tới các vấn đề chiến tranh, tội phạm, chính trị và tham nhũng.

Người thân bên di ảnh của phóng viên Hayatullah Khan.

Một trong số các nạn nhân là Hayatullah Khan, một phóng viên tự do ở Miran Shah, Pakistan. Ông bị 5 tay súng bắt cóc tháng 12/2005. Sáu tháng sau đó, thi thể ông được tìm thấy trong tình trạng bị còng tay. Nguyên nhân cái chết của ông là bởi các vết thương do đạn bắn.

Một ngày trước khi bị bắt cóc, phóng viên Khan đã chụp được một bức ảnh về dấu tích của một tên lửa đã bắn trúng một ngôi nhà ở Miran Shah, giết chết thành viên cấp cao của mạng lưới khủng bố al-Qaeda Hamza Rabia. Bức ảnh của phóng viên này được truyền thông châu Âu lấy lại và các mảnh vỡ còn sót lại của tên lửa nhanh chóng được xác định có nguồn gốc từ tên lửa Hellfire. Phát hiện này mâu thuẫn với câu chuyện do Chính phủ Pakistan dựng lên rằng, Rabia chết trong một vụ nổ do tích trữ chất gây nổ trong nhà.

Từ đó, nhiều người khẳng định, Rabia đã bị máy bay Mỹ sát hại và phóng viên Khan chính là người đã phá vỡ câu chuyện mà Chính phủ Pakistan đã dựng lên. Về sau, khi thi thể của Khan được phát hiện, không ít người tuyên bố, chiếc còng đã khóa tay của phóng viên này thuộc về cơ quan tình báo nội địa Pakistan.

Tuy nhiên, giới chức Pakistan bác bỏ các tuyên bố trên đồng thời nhấn mạnh, các cáo buộc chỉ nhằm đổ trách nhiệm lên đầu Chính phủ. Cuối cùng, công tác khám nghiệm tử thi không được tiến hành và Tòa án Tối cao Pakistan lờ luôn việc công bố kết quả điều tra về cái chết của phóng viên Khan.

Còn nữa...

Phương Đăng

Theo Infonet