Hoàng Hữu Châu (56 tuổi, quốc tịch Trung Quốc, ngụ quận Tân Bình, TP.HCM) và Thanh Minh Hùng (56 tuổi, ngụ quận 3, TP.HCM), được xác định liên quan đến việc nhận tiền giúp Phan Văn Anh Vũ (Vũ "Nhôm", nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Bắc Nam 79) làm hộ chiếu đi Mỹ nhưng không thành.
Cơ quan Cảnh sát điều tra vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị VKSND Tối cao truy tố 2 người này.
Chỉ nhận của Vũ "Nhôm" 150.000 USD?
Theo điều tra, từ năm 2000, thông qua mối quan hệ xã hội, Vũ quen thân với vợ chồng ông Hoàng Hữu Châu. Trong thời gian này, biết Châu hay đi nước ngoài nên Vũ nhờ ông tìm cách làm hộ chiếu quốc tịch Anh hoặc Mỹ cho gia đình Vũ.
Năm 2014, Châu quen biết với Thái Minh Hùng. Tháng 4-5/2017, Hùng khoe với ông Châu là có "cửa" làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho vợ chồng Vũ cùng các con.
Từ giữa tháng 5/2017, Châu 2 lần đến gặp Vũ và nhận số tiền 700.000 USD, việc nhận tiền không hề có giấy tờ.
Nhận tiền xong, Châu được Hùng đưa cho bộ hồ sơ gồm các tờ khai bằng tiếng Anh có các mục lăn tay, Hùng dặn Châu đem về để hoàn thiện, đồng thời thu của mỗi người trong gia đình Vũ 4 ảnh thẻ làm hộ chiếu.
 |
| Vũ "Nhôm" tại phiên tòa xét xử cựu lãnh đạo Ngân hàng Đông Á. Ảnh: Lê Quân. |
Vài ngày sau, Châu trực tiếp đến lăn tay Vũ tại căn hộ anh ta thuê ở quận 1, TP.HCM và nói mỗi người trong gia đình chuẩn bị 8-10 ảnh thẻ.
Tiếp đến, ông ta đến lăn tay vợ và con trai của Vũ tại nhà ở quận 7 (TP.HCM), và cuối cùng lăn tay 4 người con của Vũ tại nhà ở Đà Nẵng. Riêng một người con gái của Vũ đang học tại Mỹ, Châu nói Vũ gửi qua trường học bên đó xin xác nhận.
Trong lúc ông Châu lăn tay có Trương Bảo Kim (cháu ruột Vũ, định cư tại Mỹ) chứng kiến.
Sau đó, Châu đưa cho Hùng toàn bộ hồ sơ của Vũ và gia đình tại quận Phú Nhuận, TP.HCM. Hùng nói với Châu yêu cầu Vũ gửi giấy khai sinh các con kèm theo bản dịch thuật qua tiếng Anh.
Nhận được tất cả hồ sơ, Hùng đem về nhà cất giữ, không giao cho ai.
Tại cơ quan điều tra, Châu khai nhận phù hợp với nội dung vụ án nhưng người này khai chỉ nhận của Vũ 150.000 USD chứ không phải 700.000 USD như tố cáo của Vũ.
Về điều này, cơ quan điều tra căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được, đủ cơ sở xác định Châu và Hùng đã câu kết với nhau chiếm đoạt của Vũ 150.000 USD (tương đương hơn 3,3 tỷ đồng) chứ không phải 700.000 USD.
Châu nói toàn bộ số tiền 150.000 USD đó đã giao cho Hùng thông qua Thanh Ngọc Triệu (con trai Hùng) nhưng không viết biên nhận. Tuy nhiên, Hùng khai mới chỉ được Châu đưa 5.000 USD, còn Triệu phủ nhận việc nhận tiền của Châu.
Do đó, theo cơ quan điều tra, lời khai của Châu về việc đưa 150.000 USD cho Hùng là không có cơ sở. Kết quả điều tra xác định Châu chiếm đoạt 145.000 USD (tương đương 3,2 tỷ đồng), Hùng chiếm đoạt 5.000 USD (tương đương 113,2 triệu đồng).
Trong quá trình điều tra, ông Châu đã tự nguyện nộp lại hơn 3,5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả vụ án.
Không quen tổ chức làm hộ chiếu
Thanh Minh Hùng khai khoảng tháng 2-3/2017, ông Thái Quốc Hải (63 tuổi, định cư ở Mỹ) gọi điện thoại về nói Hùng tìm ai có nhu cầu nhập quốc tịch Mỹ thì báo với ông; chi phí từ 600.000-700.000 USD/hộ gia đình.
Tháng 4/2017, Hùng đến nhà ông Châu chơi và nói có "cửa" nhập quốc tịch Mỹ cho công dân Việt Nam với giá như trên.
Tháng 5/2017, khi ông Châu đặt vấn đề làm hộ chiếu Mỹ cho gia đình Vũ thì Hùng bảo Châu nói với Vũ phải mất chi phí 600.000-700.000 USD.
Hùng nói với Châu sẽ thu tiền của Vũ càng nhiều càng tốt, thời gian làm xong hộ chiếu thì Hùng không ấn định.
Hùng lấy hồ sơ, mẫu tờ khai giao cho Châu đưa Vũ và gia đình hoàn thiện. Việc tiếp xúc với ông Vũ thì Châu thực hiện, Hùng không gặp mặt.
Sau đó, Hùng gọi điện cho ông Hải đề nghị chuyển hồ sơ về Việt Nam. Khoảng 4 đến 5 ngày sau, Hải gửi hồ sơ cho Hùng thông qua người phụ nữ tên Thắm (không xác định nhân thân, lai lịch).
Nhận hồ sơ từ Thắm, Hùng đưa cho ông Châu. Khoảng 3 ngày sau, cũng trong tháng 6/2017, Châu đưa cho Hùng hồ sơ cùng 5.000 USD.
Hùng khai giữ lại 1.000 USD để chi tiêu cá nhân, 4.000 USD còn lại Hùng nhờ Thắm đưa cho ông Hải.
 |
| Phan Văn Anh Vũ tại phiên xử phúc thẩm cùng 2 cựu tướng công an tháng 6/2019. Ảnh: N.H. |
Hùng nói mình và Hải không làm việc cũng như không được bất cứ cơ quan có thẩm quyền nào ở nước ngoài hay của Chính phủ Mỹ giao được phép thu tiền, nhận hồ sơ để làm thủ tục nhập quốc tịch Mỹ, cũng như hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho công dân Việt Nam.
Hùng nhận thức được rằng để nhập quốc tịch Mỹ thì công dân phải sống ở Mỹ ít nhất 5 năm, có đầu tư làm ăn ở Mỹ, có người ruột thịt ở Mỹ cùng nhiều điều kiện kèm theo khác.
Nhưng khi Châu đặt vấn đề làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho gia đình Vũ "Nhôm", mặc dù biết họ không đủ điều kiện nhưng Hùng vẫn hứa hẹn bừa và nhận số tiền 5.000 USD từ Châu.
Cơ quan điều tra Bộ Công an tiến hành xác minh tại các cơ quan thì xác định từ trước đến nay, cả Châu và Hùng không làm việc cho Đại sứ quán Mỹ hay các tổ chức thuộc chính phủ Mỹ tại Việt Nam.
Nhà chức trách xác định động cơ của Vũ "Nhôm" trong việc đưa tiền cho Châu để làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ là nhằm xuất cảnh định cư, trốn tránh sự trừng trị của pháp luật.
Thực tế, ngày 21/12/2017, Vũ sử dụng hộ chiếu mang tên Lê Văn Sáu xuất cảnh từ Việt Nam sang Campuchia rồi một ngày sau đó nhập cảnh vào Singapore. Đến ngày 27/12/2017, Vũ bị cơ quan chức năng Singapore bắt giữ, sau đó bị trục xuất về Việt Nam.
Việc Châu và Hùng đưa ra thông tin giả về khả năng làm được hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho Vũ và người thân, tạo sự tin tưởng để chiếm đoạt tài sản của Vũ là nằm ngoài ý thức chủ quan của Vũ. Toàn bộ số tiền mà Vũ đưa cho Châu để làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ là tiền sử dụng vào mục đích bất hợp pháp.
 |
| Đồ họa: Phượng Nguyễn. |
