Một vài laptop đời cũ chạy Windows XP sẽ ngừng hoạt động nếu người dùng phát MV “Rhythm Nation” của Janet Jackson. Nguyên nhân là video ca nhạc này chứa loại âm thanh có thể làm hỏng ổ cứng của các máy tính.
Cụ thể, theo Raymond Chen, kỹ sư phần mềm kỳ cựu của Microsoft, một nhà sản xuất máy tính đã phát hiện một vài mẫu máy tính của họ đã hỏng nặng khi đang phát một bài hát. Hiện tượng này còn lan sang những thiết bị gần đó mặc dù chúng không hề bật bài hát này. Nhà sản xuất giấu tên này cho biết lỗi hy hữu này cũng đột nhiên xuất hiện trên laptop của các công ty khác.
 |
| Các chuyên gia cảnh báo người dùng không nên phát bài hát này để tránh làm hỏng máy tính. |
Chen nhận định nguyên nhân của hiện tượng này là bài hát chứa một loại âm thanh có khả năng cộng hưởng với ổ cứng 5400 rpm trên laptop. Điều này đồng nghĩa với việc khi người dùng mở nhạc, sóng âm phát ra từ loa máy tính sẽ làm ổ cứng rung, dẫn đến làm hỏng máy tính.
Để giải quyết vấn đề, nhà sản xuất đã thêm một lớp lọc cho đường dây phát âm thanh để nhận diện và loại bỏ tần số của sóng âm ra khỏi MV “Rhythm Nation”. Ngoài ra, người dùng chỉ cần bật những bài hát khác, không chứa thanh âm có tần số tương tự.
Tuy nhiên, theo chuyên gia, hiện vẫn chưa xác định rõ lỗi hỏng máy do phát nhạc sẽ xuất hiện trên những đời máy nào. Không có video nào ghi lại cảnh các máy tính bị hỏng khi phát nhạc. Nhưng trường hợp hy hữu này đã cho thấy các hiện tượng vật lý cũng có thể ảnh hưởng quan trọng đến các thiết bị máy móc và thậm chí làm hư hỏng chúng.
Bình luận dưới bài đăng của Raymond Chen, người dùng Antonio Rodríguez cho biết anh từng gặp lỗi tương tự trên chiếc netbook (laptop nhỏ) 9 inch được sản xuất vào năm 2008. Dòng sản phẩm sử dụng mẫu SSD 150 đều sụp nguồn khi phát nhạc ở âm lượng lớn.
Sau đó, Rodríguez phát hiện ra vấn đề nằm ở chỗ phần ổ của thiết bị được đặt ngay cạnh loa nên sẽ chịu ảnh hưởng bởi tiếng rung mỗi khi nghe nhạc. Do đó, người dùng này đã tắt loa ở một bên để sửa lỗi trên.
 |
| Âm thanh lớn có thể làm hư ổ cứng máy tính. Ảnh: Shutterstock. |
Theo The Verge, ổ cứng vốn là phần linh kiện nhạy cảm với các tần số rung của âm thanh. Trước đó, năm 2008, các kỹ sư trung tâm dữ liệu của Sun đã phá hủy một ổ đĩa chỉ bằng cách la hét cật lực vào nó.
Đến năm 2017, nhà nghiên cứu bảo mật Alfredo Ortega còn nghiên cứu một chương trình có thể làm hỏng ổ cứng khi phát một âm thanh có cùng tần số cộng hưởng. Chuyên gia cảnh báo phần mềm này có thể làm thiết bị hư hỏng nặng nếu sử dụng sai cách. Nó từng bị lợi dụng để phá hủy các cầu treo dây võng và máy ly tâm.
Theo Ortega và các nhà nghiên cứu an ninh khác, nhờ khả năng phản ứng với âm thanh, ổ cứng cũng có thể dùng làm micro, nghe lén cuộc trò chuyện của người khác. Các chuyên gia đã thử phát nhạc bằng ổ cứng và xem liệu Shazam có thể nhận diện bài hát này hay không. Kết quả cho thấy thí nghiệm này hoàn toàn thành công.
